Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.W
STĘP
Przystępującdopracynadtąksiążką,niezdawałemsobiesprawy,jakwielezapału
ideterminacjiwymagazmianatekstujużnapisanego.
WyludnianieSyberii
irosyjskiegoDalekiegoWschodu
toprzekształconawersjarozprawydoktorskiej
podtytułem„PrzestrzennezróżnicowanieorazprzyczynywyludnianiaSyberii
irosyjskiegoDalekiegoWschodu”.Pracętęobroniłemwpaździerniku2005roku
naWydzialeGeografiiiStudiówRegionalnychUniwersytetuWarszawskiego.
Zmianypoczynionewtekścieprzeznaczonymdodrukuwynikajązchęcidotarcia
doszerszejgrupyodbiorców:zarównodoosóbświadomychzachodzącychprze-
mianludnościowychwazjatyckiejczęściRosji,jakitych,uktórychpołączenie
zawartychwtytulesłówpowodowaćmożezdziwienieorazzaciekawienie.Książ-
kataskierowanajesttakżedoosób,wpamięciktórychSyberiawzbudzaszereg
wspomnień,skojarzeńdotyczącychczasówodległychiwspółczesnych,jakitych,
dlaktórychpozostajeonaobszaremtajemniczym,ciąglemałopoznanym.
Syberiawwyobrażeniachwieluosóbjawisięjakoterenznieprzeniknioną
przyrodą,ukształtowanąwniekorzystnychwarunkachklimatycznych.Wkon-
tekściedemograficznymkrainatapostrzeganajestjakoobszarodznaczającysię
niewielkimzaludnieniem,wynikającymztrudnościprzystosowawczychczłowie-
ka.Wedługprzeprowadzonegow2002rokuspisuludnościRosji,wazjatyckiej
częścikrajumieszkałoniecoponad30milionówosób,podczasgdyweuropejskiej
częściRosjiżyło115milionów.
Syberiawyludniasięod1991roku,kiedydoszłodorozpaduZwiązku
Radzieckiego.WFederacjiRosyjskiejw1992rokuporazostatniwzrosłaliczba
mieszkańców,choćwposzczególnychjednostkachbadanegoobszarujużwówczas
zanotowanospadekzaludnienia.Wyludnianiedefiniowanejestjakozmniejszenie
sięliczbyludności.Tereny,naktórychdochodzidoubytkuzaludnienia,określane
sąwróżnorakisposób.Najczęściejspotykanymisformułowaniamisą:obszary
wyludniającesięorazdepopulacyjne.Terenytenazywanesąrównieżregresyw-
nymi,pasywnymi,lubnawetdepresyjnymi.Poszczególneterminymogąbyć
stosowanewymiennie,jednakzewzględunato,iżwiększośćautorówuważaza
najbardziejpoprawnesformułowanie„obszarywyludniającesię”,takieokreślenie
będęstosowałnajczęściej.
Podjęcieprzezemnietematykiwyludnianiapowodowanebyłokilkoma
przyczynami.Popierwsze,wśródgeografóworazprzedstawicieliinnychdyscyplin
naukowychobszarycechującesięstałymlubokresowymzmniejszeniemza-