Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
WSTĘP
tomach,którezaczętopublikowaćw2003roku.Dopaździernika2004rokunie
wydanonawetpołowydanychniezbędnychdorealizacjibadań,ainformacje,
uzyskanewRosyjskiejSłużbieStatystykiPaństwowej,utwierdziłymniewprzeko-
naniu,iżkompletumateriałównależyspodziewaćsiędopierowkolejnychlatach.
Ztegoteżwzględuwksiążcewykorzystanodanepochodzącezrejestracji
bieżącej,copozwoliłonaprzeanalizowanierokporokuzmianzaludnieniana
SyberiiiDalekimWschodziewwybranymokresie.Żebyuchwycićrozpoczęcie
procesówdepopulacyjnychnarozpatrywanymobszarzewybrano1991rok,
wktórymdoszłodorozwiązaniaZwiązkuRadzieckiego,istniejącegood1922
roku.Tenważnymoment,zarównodlaregionu,kraju,jakiświata,wydajesiębyć
odpowiednimdowskazaniapoczątkuokresubadawczego.Zewzględunato,iż
rejestracjabieżącaodznaczasięaktualnościądanychdlaokresumiędzyspisowego,
postanowionozakończyćbadaniastatystyczno-wyliczeniowew2001roku,po-
przedzającymrealizacjęspisupowszechnegowRosji.Tymsamymokresdotyczący
głównejczęścipracy(zwyjątkiembadańterenowych)tolata1991-2001.
Szczegółowedanedotycząceposzczególnychjednostek,zebranewtabelach,
umieszczonowzałącznikachnakońcuksiążki.Pozwalająonenaprzeanalizowa-
nie,rokporoku,materiałówstatystycznychdotyczącychopisywanychwskaźni-
ków.Wzałącznikachznalazłysięrównieżrysunkidotycząceopisywanych
zagadnieńorazspispytańzadawanychwwywiadachwtrakciebadańterenowych.
1.2.Pytania
Postawieniepytańwewstępnejczęściksiążki,dotyczącychzarównokryteriów
wyznaczaniaobszarówwyludniającychsię,jakiprzyczyntegoprocesu,pozwoli
ukierunkowaćpostępowaniewyjaśniające.Jednązkluczowychkwestii,dotyczą-
cychprocesówdepopulacyjnych,jestodpowiedźnapytanie:wjakiejsytuacji
możnazaklasyfikowaćdanyobszarjakowyludniający?
Nazmianyzaludnieniakażdejjednostkiterytorialnejwpływazarównoruch
naturalny,jakiruchwędrówkowy.Niektórzybadaczeuważają,żedodepopulacji
dochodziwwynikukażdegoabsolutnegozmniejszeniasięliczbyludnościdanego
obszaru.Dlainnychubytekliczbyludnościnieświadczyjeszczeozachodzeniu
depopulacji.Występujeonadopierowtedy,gdyzmianomilościowymtowarzyszą
niekorzystneprzemianydemograficzno-społeczne[Eberhardt2002].Jesttointer-
pretacjadośćdyskusyjnaiwzględna,jakożedoobszarówwyludniającychsię
zakwalifikowanezostałyjednostki,którecechowałysięubytkiemliczbyludności
międzyustalonymiprzekrojamiczasowymibezwzględunakształtowaniesię
wskaźnikówdotyczącychmałżeństw,rozwodów,urodzeń,zgonóworazmigracji.
Należyzwrócićuwagę,żenaczęśćzpostawionychpytańudzieloneodpo-
wiedzimogąbyćwzbogaconewynikamiprzeprowadzonychbadaństatystycznych;
natomiastwniektórychprzypadkachniejesttomożliwezewzględunanie-
mierzalnośćbądźsłabąmierzalnośćposzczególnychzjawisk.
Wczęściwyjaśniającej,dotyczącejrozmieszeniairozmiarówwyludniania,
zasadnewydajesięszukanieodpowiedzinanastępującepytania:
