Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
Wyspiański–artystaAgonu
niedanebyłojednakodczućsmakuzwycięstwa–witrażeniezostały
zrealizowane.
ŚmierćMatejkijestistotnącezurąwdziejachAgonu,alegonie
kończy.Zamkniętyzostajerozdziałstarciażywychindywidualności,
otwarty–etapegzystencjitwórczejwobecskończonegodziełanieobec-
negoMistrza.
3.PojedynkiartystyŜycia
TahistoriaAgonutoczonegozMatejkąmadwazakończenia.Jedno,
kontynuującwątekanegdotyczny,ujawniszczególnyrodzajestetyzacji,
jakiejpoddałWyspiańskiswojąrelacjęzMistrzem.Otostworzony
wdziałaniachisłowachdramatwtrzechaktachujawniającypośmiert-
nybójWyspiańskiegozMatejką.Każdazescenmówioestetycznym
uprzedmiotowieniuosobyidzieła–tejswoistejjednościstworzonej
wświadomościartystyżycia.
AktI.ŚmierćMatejki–WyspiańskinascenieKomediiFrancuskiej
JózefMehoffernotujewswoimDzienniku:
(...)śmierćMatejki(...)tobyłoranoweśrodę–przyszedłWyspiań-
skidomnie–ztelegramemMaszkowskiego,byłbladyiustamudrżały,
dałmidoprzeczytania–iodszedłniemówiącsłowa.Jakiejamamuspo-
sobienie–byłemprzerażony–patrzyłemzanim,odchodzącym,inie
mogłemwtakiejchwilioprzećsięmyśli,żeonnaturalnyniejestmimo
swychidei–niewidzącychnicprócznatury–ideijedynychiwielkich,ale
onmanawyknienia–jeszczemożezdawnychczasów–kiedysztukanie
miaładlaniegoinnejszaty,jaktylkotązewnętrzną,przyjętąprzezludzi–
nienaturalną.Odtegoczasuzmieniłsiębardzo,alenawyknieniazostały,
toteżdrzwiodswegoatelierotworzył,wchodzącdoniego,jakMounet
SullywKomediiFrancuskiej.(...)Jakiemyśliwnimbyływobectejwia-
domości38.
CzyżWyspiańskiniewcieliłsiętuwrolęmilczącegoposłańcaznie
napisanejjeszczeWarszawianki?Czyżśmierćwydałamusięwówczas
38J.Mehoffer,Dziennik,s.251.