Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Problemydefinicyjne
25
wydajesięproblematyczne,ponieważanglo-amerykańskimodelsprawowaniawładzy
jestbardziejliberalny,acozatymidzie-bardziejotwartynaangażowaniesięsektora
prywatnegowkształtowanieidostarczanieprzestrzenipublicznej(LangstraatiVan
Melik2013).WPolscenajczęściejmamydoczynieniazsytuacją,wktórejpodmiot
zarządzającyprzestrzeniąjestjednocześniejejwłaścicielem,podczasgdywWielkiej
Brytaniipopularnyjestmodelopartynawłasnościpublicznej,alezarządzaniupry-
watnym.Oprócztypowoprywatnychsposobówdostarczaniaprzestrzenipublicznych
rozwinęłysiętamrównieżformypośrednie,tzw.przestrzeniepubliczno-prywatne,
którewymagająprzekazaniaposzczególnychobowiązkówzwiązanychzzarządzaniem
przestrzeniąpodmiotomspozasektorapublicznego.Przykłademtakichdziałańsą
BusinessImprovementDistricts(BID)-inicjatywyprywatne,jednakusankcjonowane
publicznie,którychpodstawowymcelemjestuzupełnianieusługpublicznychwcelu
poprawyjakościfunkcjonowaniadzielonychwspólnieprzestrzenipublicznych.
Wymagatopodpisaniastosownegokontraktumiędzyprzedsiębiorcamifunkcjonu-
jącymiwdanejprzestrzeni,właścicielaminieruchomości,władzamilokalnymioraz
innymidostarczycielamiusługpublicznych.UczestnictwowBIDwiążesięzzaapro-
bowaniemobowiązkowegosamoopodatkowaniagenerującegowieloletnieprzychody
(Polko2015).InnymprzykłademjestmodelzarządzaniaokreślanyjakoTownCity
Management(TCM),czylizarządzaniecentrummiastanazasadachmenedżerskich
3
.
KoncepcjaTCMpowstaławWielkiejBrytaniipodkonieclat80.XXw.imiałanacelu
wzmacnianiekonkurencyjnościiatrakcyjnościprzedsiębiorstw,główniezwiązanych
zhandlemdetalicznym,instytucji,organizacji,atakżeprywatnychinwestorów,którzy
wypadająsłabiejwporównaniuznowymicentramihandluwielkopowierzchnio-
wego,imiałaprzynosićimwymiernekorzyści.Byłazatemodpowiedziąnaprocesy
degradacjimiast.WPolscerównieżpróbowanowdrożyćtenmodelzarządzaniam.in.
wBełchatowie,ToruniuorazŁodzi,jednakbezwiększychsukcesów(Boryczka2014).
WWielkiejBrytaniifunkcjonująteżlokalneorganizacjetypuLandDevelopment
Trust,którymwładzelokalneoddająnawłasnośćdanąprzestrzeńiktóreangażują
sięwjejekonomiczną,środowiskowąorazspołecznąodnowę.Wszystkieopisane
inicjatywyprzekierowująkontrolęnadprzestrzeniąpublicznązsektorapublicznego
nainnepodmiotyspołeczne,awszczególnościnapodmiotyprywatne.
Współczesneprocesyzachodzącewprzestrzenizurbanizowanejrodząkoniecz-
nośćprzedefiniowaniatradycyjnegopojęciaprzestrzenipublicznej.Upublicznienie
bowiemrozumianejestdziśraczejjakomożliwośćnawiązywaniarozmaitychkon-
taktówinterpersonalnych-niezależnieodformywładania,kontroliczyorganiza-
cjiprzestrzeni.Dlategoprzestrzeniamipublicznymisądziśprzestrzeniezarówno
ocharakterzeotwartym,jakidośrodkowym,czylizamkniętewbudynkach(Lorens
2010).Opublicznymcharakterzeprzestrzenizatemniedecydujerodzajwłasności,
alerodzajdostępności,któryjestpochodnąm.in.statusuwłasnościowegoorazloka-
lizacji(Kohn2004).
3PierwszegowPolscemenedżeraStarówkiposiadaToruń.
