Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
czerpiemygłówniezopracowańMarianaPlezi(2007)orazElżbietyKędel-
skiej(1986;1995).SyntetyczneujęciePlezi,zamieszczonejakowstępdo
Słownikałacińsko-polskiego,choćwartościowe,ponieważzawierawiado-
mościoistotnychsłownikachłacińsko-polskichodczasównajdawniejszych
doXXwieku,niejestmonografiąinieprezentujetreścizperspektywyjęzy-
koznawczej.StudiaKędelskiejnatomiast,choćmającharakterjęzykoznaw-
czy,obejmująwyłącznieleksykografięszesnastowieczną(iwybranesłow-
niki).Zatemmimomorzaopracowań(wformiemonografiiorazartykułów)
natematposzczególnychsłownikówłacińskichlubzjawisk(językowychczy
leksykograficznych)wnichwystępujących,niedysponujemyprzekrojowym
studiumpoświęconymtemuzagadnieniu.
Celemniniejszegoopracowanianiejestkompleksowyopisdziejówsłow-
nikarstwapolsko-łacińskiego,alezainicjowaniestudiówwtymzakresie
iprezentacjaróżnychleksykonówprzekładowychowskazanymukładzie
języków(przyczymmamtunamyślizarównosłownikiwyłączniepolsko-
-łacińskie,jakitakie,wktórychdziałpolsko-łacińskistanowitylkojedną
zczęści,oraztakie,któreprócztychdwujęzykówrejestrująjeszczejakiś
dodatkowy,np.niemiecki,grecki,litewski,francuski),atakżerozszerzenie
horyzontubadawczegonainnychautorówniżpowszechnieznanyiekscer-
powanyKnapiusz.
Uznałam,żeprzydatnedoczęściowejprzynajmniejrealizacjitegozamie-
rzeniamożebyćwydaniezgromadzonychwjednymmiejscu,przetłuma-
czonychnajęzykpolskich(jeśliniezostałyspisanepopolsku)iskomen-
towanychpodwzględemrzeczowymprzedmów.Określenieprzedmowa
stosujętuwszerokimznaczeniuiodnoszędowszystkichprozatorskichpar-
tiizamieszczonychwsłownikachprzedczęściąhasłową.Zakwestiędru-
gorzędnąuznajęprzytym,jakąformęprzekazusugerujenadanyimtytuł,
zaprymarnązaś—ichzawartośćtreściową.Kierującsięwyłącznietytu-
łamiwypowiedzi,możnabowiemwyodrębnićkilkaelementówstruktury,
współtworzącychramęksiążkicharakterystycznądladawnychpublikacji
leksykograficznych(wtym:listdoczytelnika,dedykację,przedmowęlub
wskazówkikorzystaniazleksykonu),jednakwrzeczywistościniebyłyto
formyjednoznacznieustalonepodwzględemgatunkowym(Ocieczek1990;
2002a;2002b;2006).Wefekcietreścitypowe(zwłaszczazdzisiejszejper-
spektywy)dladanejformywypowiedziprzenikałydoinnej.Zjawiskoto
możnazaobserwowaćszczególniewleksykonachnajdawniejszych(zXVI-
XVIIwieku),gdzieprzewagęmająwypowiedzisformułowanejakodedy-
kacjalubjakolistdoczytelnika,którejednakzawierałyobszerneinforma-
cjenatematyleksykograficzne.Wsłownikachpowstałychwpóźniejszych
10
