Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Językwkontekściekultury:czylicodziśznaczymetafora„europejskidom”?
9
zykoznawcypodkreślali,żerosyjskileksemdomiangielskihouseewokują
zupełnieinnewyobrażenia:wprzypadkujęzykarosyjskiegostereotyp
wspólnotowegoblokumieszkalnego,wprzypadkuang.housestereo-
typwolnostojącegodomurodzinnegozamieszkiwanegoprzezwłaściciela
(Musolff2017:70).
Odpowiedzinapytanie,jakrozumieć„europejskidom”możemyszu-
kaćwsłownikach(efektjestniezadowalający),aleteżwrozszerzonejbazie
danych,obejmującejpozadefinicjamisłownikowymitakżewynikiodpo-
wiednioprzeprowadzonychbadańankietowych,różnogatunkoweteksty
ikorpusyjęzykowe(wskrócie:S-A-T).Dopierorozbudowaneeksplikacje
pozwalająadekwatnieinterpretowaćużyciametaforyczne,boprzynoszą
informacjeoutrwalonejspołeczniewiedzyoświecie,atakżeodniesieniedo
normiwartościwyznawanychprzezpodmiotmówiący.Mająwalorswego
rodzajukulturowych„narracjioprzedmiocie”,tekstamikultury
wznaczeniu,jakietemupojęciunadałaszkołamoskiewsko-tartuska.
7.
E
UROPA
wsłownikachdefinicyjnychjestalbowogólepomijana
(jakomającatylkoreferencjęjednostkową),albonotowanazdawkowo,
zpodaniemtreścigłównielokalistycznej:IczęśćświatatworzącawrazzAzją
kontynentzwanyEurazją’(takwinternetowymSJP).
Dopieroeksplikacjaopartanaszerszejbaziedanychpozwalaodtworzyć
wieloaspektowy,językowo-kulturowyobrazEuropyfunkcjonującywrze-
czywistejprzestrzenikomunikacyjnej.
Przykładowo,polskikonceptE
UROPY
,zrekonstruowanytakąmetodą,
możnawskrócie
6
przedstawićwformiesekwencjizdańdefinicyjnychupo-
rządkowanychwedługkilkufaset:
a)globalnie:EuropadlaPolakówjestideałemustrojowymopartymna
prawachczłowieka,zasadachdemokracji,wolnościitolerancji;
b)zasięggeograficzny:wwąskimrozumieniuEuropatokrajeEuropy
Zachodniej;jestdzielonanabogatąEuropęZachodniąibiednąWschodnią;wy-
różniasięEuropęŚrodkową/Centralną,doktórejzaliczasięPolskę;
c)opozycje:Europajestodróżnianaiprzeciwstawianapodwzględem
cywilizacyjnymAzji(doktórejwłączasięRosję),niekiedytakżeAfryce;
d)pozycjawłasnawrelacjidoEuropy:Polska,leżącgeograficzniewcen-
trumEuropy,kulturowoiekonomicznieciążydoZachodu,niedoWscho-
du;bywasytuowananapograniczuświatazachodniegoiwschodniego;
e)cechy:EuropajestdlaPolakówsymbolemwysokiejkultury,dobro-
bytu,konsumpcjiipostępu;podziwianazawysokipoziomsztuki,nauki
---
---
---
---
---
---
---
---
6
Pełnytekst:Bartmiński,Chlebda2017.