Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.H.Kowalczyk,Zabójcyimordercy.Czynnikiryzykaimożliwościoddziaływańresocjalizacyjnych,Kraków2010
ISBN:978-83-7850-253-1,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
18
izapobiegazachowaniomprzestępczym.Drugorzędnawydajesię,wedługtej
wersjiteorii,wielkośćodniesionychkorzyści(por.B.Urban,2000).Wtym
miejscupowracakwestiarelatywnejdeprywacji.Poczucieniesprawiedliwo-
ściinierównejpozycjijednostkipojawiasięnietylkowówczas,gdywszelkie
obiektywnewskaźnikisugerująwyraźniegorsząjejpozycję.Poczucienierów-
nościirodzącesięnatymtlenapięcieodczuwajątakżejednostki,któremogąc
porównaćwłasnąsytuacjędozdecydowanielepszejsytuacjiinnychosób,od-
bierająwłasnąpozycjęjakonieporównywalniegorszą.Ichoćwrzeczywistości
niemusibyćonawcalezła,anawetmożebyćcałkiemdobra,tojejsubiektywna
ocenadokonanaprzezpryzmatosiągnięćisukcesówinnychpowoduje,żerodzi
sięrelatywnepoczucieniesprawiedliwości,zwłaszczajeśliosiągnięciainnych
osóbmożnaprzypisaćsprytowi,cwaniactwu,wykorzystywaniustanowisk,ko-
rupcji,aniewłasnejpracyizaangażowaniu.Brakrównowagiwtejsytuacji
międzywkładempoczątkowymagratyfikacjamijestnazbytwidocznymnaru-
szeniemzasadyrównościorazpowodujenapięcieichęćnatychmiastowejredys-
trybucjikorzyści.Przywróceniupoczuciasprawiedliwościmożewięcsłużyć,jak
powiedziano,zachowanieprzestępcze,którewzależnościodsytuacjijednostki
będzieumożliwiałopowiększeniejejzysków,zmniejszaniewłasnegowkładu
orazzyskówinnych,atakżezwiększeniewkładuinnych.Niezależniejednak
odcharakterudziałańumożliwijednostcerestytucjęsprawiedliwości.Zpo-
wyższychzałożeńwynika,żewrelacjachinterpersonalnychbardzoważnym
czynnikiemjest,zdaniemAgnewa,przestrzeganiezasadyegalitarnościprzede
wszystkimwzakresieponoszonychnakładów.Natomiastmniejważnewtym
kontekściewydająsięuzyskanegratyfikacje,choćoczywiściedlauczestników
interakcjibędziemiałoznaczenieto,czysąoneadekwatnedoponiesionych
nakładów(zob.B.Urban,2002).Omówionytuobszarnapięciadajeznacz-
nemożliwościinterpretacjizachowańprzestępczychmłodzieżyztakzwanych
dobrychrodzin,bezobciążeńpatologicznychitymsamymwykluczających
uczeniesiętychzachowańpoprzezinternalizacjęwzorówzachowaniaprze-
stępczegownajbliższymśrodowisku.Otwartepozostajejedyniepytanie:dla-
czegoniektórejednostkisąbardziejpodatnenaposzukiwanieinnowacyjnych
iniezgodnychzprawemsposobówredystrybucjidóbrirestytuowaniadzięki
temuzachwianegopoczuciasprawiedliwościprzyznacznejodpornościinnych.
Możnastwierdzić,żeobecnasytuacjaspołeczeństwapolskiegowdobiewciąż
trwającychprzekształceńspołeczno-ustrojowychistrukturalnegopowiązania
zkrajamiEuropyZachodniejdajewieleprzykładówipozwalanaobserwację
szeregusytuacjizaprzeczającychzasadzierównościisprawiedliwejdystrybucji
gratyfikacji,stającsięźródłemnapięćdlaszerokichrzeszmłodzieżyiczynni-
