Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.4.CharakterystykachorobyAlzheimera
23
DNieznanaetiologia”oznacza,żeprzyczynyschorzeniasąwciążhipote-
tyczne;najpopularniejszedotycząceichhipotezy8tohipotezaamyloidowa
ihipotezatau.Pierwszawiążechorobęzodkładaniemsięwmózgublaszek
amyloidowych,druga–zobecnościąsplątkówneurofibrynalnychbiałkatau
(Bugaj,Jermakow2016:87–88).Zamiastprzyczynchorobywliteraturze
częściejopisywanesąjedynieczynnikiryzykazwiększającemożliwośćzacho-
rowania:wiek,płećżeńska(zewzględunaprawdopodobnezaangażowanie
estrogenówwprocespatologiczny),polimorfizmgenu19ApoE(u35–40%
chorychzAD),zespółDowna,występowaniewrodzinieAD,urazygłowy,
stosowaniehormonalnejterapiizastępczej,chorobynaczyniowemózgu,nad-
ciśnienietętnicze,cukrzycatypu2,otyłość,hiperlipidemia,zespółmetabo-
liczny,nikotynizm,brakaktywnościfizycznej,niskiewykształcenie,depre-
sja.DodatkowowczesnympostaciomchorobyAlzheimerasprzyjająmutacje
genów:1,12,14,219(Bilikiewicz,Bidzan1998:11–22,Tesco,Sorbi,Ama-
ducci1998:23–33,Sobówiin.2004:178–179,Antoniak2012:17–18,
Leszek2012:102,Nortoniin.2014:789,Barcikowska2018:59–60).
DOkreślonecechyneuropatologiczneineurochemiczne”oznaczająobu-
mieraniekomóreknerwowych10,przerwaniepołączeniamiędzynimiizaha-
mowanieichczynnościpoprzezspadekprodukcjiprzekaźnikówmózgowych
(głównieacetylocholiny,serotoniny,dopaminy,noradrenaliny).Wbadaniu
pośmiertnymstwierdzasięuogólnionyzanikmózgugłówniewpłatachskro-
niowych,czołowychiciemieniowych.Zmianyneuropatologicznedotyczą
obecnościwspomnianychwcześniejblaszek/płytekstarczychorazsplątków
neurofibrynalnych.Pierwszetoblaszkineurytyczne,którezawierająamyloid
iwyraźniesiępowiększają,drugietozwyrodnieniowewłóknaneuronowe
utworzonezbiałkatau(Pużyński,Wciórka1997:52,Węgiel,Wiśniewski
1998b:97–106,Wiśniewski,Węgiel1998:107–126,Sobówiin.2004:
186–189,Antoniak2012:18–19,Bugaj,Jermakow2016:86–87).
8Innehipotezytodysfunkcjesystemucholinergicznego,uszkodzeniaspowodowane
wolnymirodnikami,stresemoksydacyjnym,stanemzapalnym(Kubis,Janusz2008,Olszewski
2008:184–185,Gabryelewicz2016:105–106).
9WraporcieNationalInstituteonAgingzostałyprzedstawionedwadzieściacztery
mutacjegenów,któreodpowiadajązapojawieniesięudanejosobychorobyAlzheimera.
Mutacjetezostałyodkrytewlatach1991–2014,przyczymażczternaściewlatach2012–2014
(RaportNIA2015:9).
10JerzyLeszekwskazuje,żeD[…]postępdestrukcjiuderzającoprzypominaodwrotną
sekwencjęmielinizacjikorymózgowej”–najpierwzostajezajętaallokora,potemhipokamp,
ciałomigdałowate,wzgórze,przodomózgowieijądrapniamózgu(Leszek2012:101–102).
