Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
OTĘPIENIEALZHEIMEROWSKIE
ZPERSPEKTYWYGERONTOLINGWISTYKI
ILOGOPEDII
1.Definiowanieterminu„otępienie”
„Otępienie”(demencja,zespółotępienny)tozespółobjawówspowodowany
chorobąmózgu,zwykleocharakterzeprzewlekłymlubpostępującym,obejmu-
jącyzaburzeniawyższychfunkcjikorowych,takichjakpamięć,myślenie,orienta-
cja,funkcjewzrokowo-przestrzenne,rozumienie,liczenie,zdolnośćuczeniasię,
ocenaorazjęzyk.Ponadtozaburzeniomfunkcjipoznawczychtowarzyszązwykle
zmianyemocjonalno-osobowościoweorazzaburzeniapsychopatologiczne,co
objawiasięobniżeniemkontrolinadreakcjamiemocjonalnymi,społecznymi,
zachowaniemimotywacją(Klasyfkacjazaburzeńpsychicznychizaburzeńzacho-
wania…,2000,s.51;Herzyk,Jodzio,2008,s.29).
Zespółotępiennyoznaczawięcspadekmożliwościumysłowychczłowieka
oraznabytądeterioracjęprocesówpoznawczych.Powodujetotrudnościwpra-
cy,problemywżyciucodziennymorazwyraźnepogorszeniedotychczasowego
funkcjonowaniaogólnego(Szczudlik,Parnowski,2012,s.1).Otępieniejest
syndromemklinicznymwystępującymwprzebieguróżnychchoróbwiekuse-
nioralnego,wtymnajczęściejwprzebieguchorobyAlzheimera,chorobyna-
czyniowejmózguczychorobyParkinsona.Pojawiasięponadtownastępstwie
urazówczaszkowo-mózgowychorazguzówwewnątrzczaszkowych(Klasyfkacja
zaburzeńpsychicznychizaburzeńzachowania…,2000,s.51).Nagruncieróżnych
nauk,wtymmedycznych1ineuropsychologicznych,podkreślasięprogresywny
1Nagruncienaukmedycznychotępieniedefiniujesięwodniesieniudokryteriów
diagnostycznychwypracowanychprzezzespołyspecjalistówpracującychnaZachodzie.
toKryteriaMiędzynarodowejKlasyfikacjiChoróbiProblemówZdrowotnych(ICD-10)
orazzbliżonedonichkonstrukcyjnieKryteriaAmerykańskiegoStowarzyszeniaPsychia-
trów(DSM-IV)(por.Bilikiewicziin.,1999;Parnowski,1998;Szczudlik,Parnowski,
2012).Oprócztychuznanychkryteriów,wostatnimczasiepowstałytakżenoweKryte-
riaNarodowegoInstytutuBadańStarzeniaiStowarzyszeniaAlzheimerowskiego(NIA/
AA),którychomówienieznajdujesięwpracyA.SzczudlikaiT.Parnowskiego(2012).