Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Uwarunkowanialiturgiczneprzestrzenikościołówkatolickich
29
twy)spełniałypodwójnefunkcje.MatogłębokizwiązekzarównozhistoriąKościoła,jak
izteologicznymiuwarunkowaniamikultuchrześcijańskiego.
PierwsząznichbyłomiejscemodlitwyisłuchaniasłowaBożego.Wyrastającezjudai-
zmuchrześcijaństwo-wznacznymstopniująmodyflkując-przejęło(przedewszystkim
wliturgiisłowa)liturgięsynagogalną.Trzebajednakpamiętać,żekultsynagogalnybyłzo-
rientowanynaŚwiątynięJerozolimską,adokładnienaszekina-miejsceprzebywaniaBoga
zeswoimludem.JejcentrumstanowiłaArkaPrzymierza,agdyjejzabrakło,święteświę-
tychioflaryskładaneprzezródkapłańskiutraciłycentralnypunktodniesienia.Takżepo
zburzeniuświątynirozproszeniżydzizachowalizwyczajzwracaniasiępodczasmodli-
twykujejruinom,oczekującpowrotuBoganamiejsceJegoprzebywania19.
Drugafunkcjamacharakteroflarniczy;domKościoła(Kościółpojmowanojakocongre-
gatioÀdelium)jestmiejscemskładaniaOflaryChrystusa.WliturgiiEucharystiicelebrujący
realizująuobecniającąflrównoczesność”zwydarzeniemzałożycielskim,czyliztajemnicą
paschalnąChrystusa.NiejesttotylkoOstatniaWieczerza,aletakżeMękaiZmartwych-
wstanie.Stądcentralnarolaołtarzaijegonajbliższegootoczenia.PodczasEucharystiistaje
sięonprzestrzeniąflwejściawwieczność”
,miejscemstykuniebazziemią,flrozwartegonie-
ba”
,udziałemwjedynej(semelzListudoHebrajczyków)oflerzeChrystusa20.Tedwiefun-
damentalnefunkcjedeflniujązasadniczecechykościelnejbudowli.Porządkująprzestrzeń,
postulująteżrozwiązaniadekoracyjne.
Wartododać,żekościółpowinienspełniaćwieleinnychfunkcji.Tuodbywająsięśluby,
pogrzeby,spotkaniamodlitewne,adoracjeNajświętszegoSakramentu,procesje,nabożeń-
stwadoMatkiBożej,drogakrzyżowa,sakramentpojednania(kilkarazywrokumaso-
wy),katechezy,rekolekcje,wykłady,odczyty,flakademie”
,oddawanajestcześćrelikwiom
iobrazom,organizowanesąkoncertyorganowe,występychórówischoli,sacrosongi,roz-
maitezebrania21.Stawiato-przyprojektowaniuwnętrza-postulatpewnejpłynności
wjegoaranżacji.Apłynnośćizmiennośćfunkcjiztrudemdasiępogodzićzkoncepcją
miejscaświętego,wyłączonegoizarezerwowanegodlarelacjiBóg-człowiek.
3.Miejscaodnowionejliturgii
Budowaiwyposażeniekościołamasłużyćkonkretnymfunkcjom.Ichzdeflniowanie
wymagaodwołaniasiędoideowej,treściowej-awięcściśleteologicznejiliturgicznej-
roli,jakąKościółkatolickiświątyniiposzczególnymjejelementomprzypisuje.Dopiero
wtedy,gdysiętorespektuje,możnarozwiązywaćproblemyszczegółowe.
Odnowiona(po1965r.)liturgiamakluczoweflmiejsca”
:ołtarz,krzesłocelebransa(ka-
tedra),miejscegłoszeniasłowa(ambonka),baptysterium(chrzcielnica),miejscesprawowa-
niasakramentupokuty(konfesjonałlubpokój).
lizmsymbolikiwody(obmycie,puryflkacja,regeneracja,nowenarodzenie).Zob.idem,Thesacred
andtheprofane...,s.132in.;idem,Traktatohistoriireligii,Warszawa1966,s.194in.
19J.Ratzinger,op.cit.,s.59in.
20SymbolikęołtarzaszerokoomawiaD.Forstner,ģwiatsymbolikichrześcijaęskiej,Warszawa1990,
s.372in.
21Wartoprzypomnieć,żewlatachosiemdziesiątychXXw.(stanwojenny)kościoływPolsce
byłymiejscemopozycyjnychwobeckomunizmumanifestacjipatriotycznych,wiecówpolitycz-
nych,spotkań,wieczorówpoezji,przedstawieńdramatycznych,wykładówiodczytów.
