Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ukrywałasię,anastępniewrazzsiostrąFrydąplanowałyopuścićmiasto
iszukaćszczęścianaaryjskichpapierach.WpowojennejrelacjiEster
zapisała,żetejnocy:„przyśniłmisięnieboszczykojciec,który
powiedziałtak:«dzieci,nieidźciedziś,bodziśjestrocznicawaszej
mamy».Mamazostałazamordowanawtyszebow”62.Esterazsiostrą
posłuchałyrady,akolejnejnocy,jakzanotowała:„znowuprzyśniłmisię
nieboszczykojciec,którypowiedział:«dzieci,pójdzieciestądnaprawo,
przejdziecieprzezlasnawzgórzeizajdzieciedopierwszejchaty».
Irzeczywiścieposzłyśmyitakbyło,jakśniłam.Weszłyśmy
dopierwszegogospodarstwa,zobaczyłyśmy,żenaścianiewisipolska
MatkaBoska”.Zostałytamnakarmioneizaopatrzonenadalsządrogę.
Powieluprzejściach(przeżyłyjeszczewysiedleniawBudzanowie
iTrembowli,wędrowałypolasachipolach,walczyływpartyzantce)
doczekaływyzwolenia.
SabinaRachelKałowskaopisujewewspomnieniachhistorięswego
kuzynaSzmuelaCzałczyńskiego,pochodzącegozWłoszczowy.„Kiedy
Niemcyprzystąpilidolikwidacjigetta[...]wewrześniu1942roku,
SzmuelipiętnastuinnychmłodychŻydówucieklidolasu.Jużwcześniej
byliwkontakciezmiejscowymoddziałemArmiiKrajowej.Mieli
otrzymaćbrońodpolskichpartyzantówizorganizowaćżydowski
oddziałzbrojny.Alenawyznaczonespotkaniewwioscenieprzybyli
umówienipartyzanci–ktośdokonałdenuncjacji–natomiastoddział
hitlerowcówzWłoszczowejprzygotowałobławę.[...]Zabitychzostało
wtejmasakrzepiętnastuŻydów,ocalałtylkoSzmuel.[...]Ranny[...]
dotarłztrudemdojakiegośpolskiegozabudowania.Przyjętogo,
opatrzonorany,przenocowanoiumieszczonoustaregoMularczyka,
któremuSzmuelpłaciłzaukrywanieiutrzymanie.PewnejnocySzmuel
obudziłsięnaglewtrakcieszczególnegosnu.Weśnieukazałamusię
matka,mówiąc:«Synu,tytuśpisz,aciebiechcązabić».Zbudzony
usłyszał,żemówionoonim,planującwyprowadzeniegodolasu
izabicietam.Zszedłnadółdogospodarzy,którzywystraszylisięjego
nagłympojawieniemipowiedziałzdecydowanie,żerazjużocalał
ześmierciidrugirazteżsięnieda.Jeżelicośstaniesięjemu,onitakże
zginą–przestraszyłich.Pozostałunich,przechowaligodokońca
wojny63.
