Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Chrzanowska,Zaniedbaneobszaryedukacji–pomiędzypedagogikąapedagogikąspecjalną,Kraków2009
ISBN:978-83-7587-297-5,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009.
24Szkołaikształcenieogólnejakowyzwaniewspółczesności
Problematykawykluczenia,marginalizacjijestobecnawspołecznychdys-
kusjachnietylkowgroniespecjalistów.RuthLevitas20wyróżniatrzyrodzaje
dyskursuzwiązanegozzagadnieniemwykluczenia.Pierwszymożnaokreślićjako
redystrybutywny.Wykluczenieujmujesięwnimjakokonsekwencjęubóstwa
uniemożliwiającegouczestniczeniewtypowychdlaogółuaktywnościach.Jego
powodemjestnajczęściejubóstwodochodowe.Głównyminstrumentemogra-
niczaniaubóstwa,awkonsekwencjiwykluczeniaspołecznegojestpodniesienie
poziomuświadczeńspołecznych.Wdyskursieredystrybutywnymkrytycepoddaje
sięfaktnierównościnietylkowwymiarzematerialnym,lecztakżespołecznym
(możliwośćpełnieniaokreślonychrólspołecznych),edukacyjnym(separacyjność
kształcenia,dostępnośćdousługedukacyjnychitp.).Wskazujesiętakżenako-
niecznośćkoncentracjinaprocesachprzyczyniającychsiędopowstanianierówności
orazdziałaniachzwiązanychzograniczaniemichrozmiarówprzezredystrybucję
zasobówiwładzy.
Druginurtdyskusjitotzw.dyskursreintegracyjnyzwiązanyzprocesami
społecznejintegracji.Podstawowymzałożeniemjestprzeświadczenie,żetylko
pracazarobkowa(legalna)stanowiczynnikumożliwiającywłączenieczłowieka
wnurtżyciaspołecznego.Bezrobotnytoosobawykluczona.Wdyskusjachtych
podnosisięrównieżproblemzagrożeniawykluczeniemzwiązanymzniemożnością
znalezieniapracyprzezludzimłodych.Zatemzagłównąmiaręwykluczeniauznaje
sięwtymdyskursiebezrobocieibiernośćzawodową.Pojęciewykluczeniazostaje
zawężonedojednegotylkowarunku–uczestnictwa,araczejnieuczestniczenia
wrynkupracy.Nierozważasięwnimnp.kwestiiprzyczynbezrobocia.Pomija
sięrównieżproblemnierównościwśródzatrudnionych,atakżeznaczeniedla
aktywnościzawodowejtakichaspektów,jakpłeć,rasaczyklasa.
WPolscenurtdziałańreintegracyjnychjestodczytywanyniecoinaczej.
Zzałożeniareintegracjaobejmujewszystkichpotencjalniewykluczonychlubza-
grożonychwykluczeniem,wszelkieprzyczynyubóstwainierównościspołecznych,
wtymuwarunkowanepłcią,rasączywyznaniem.Zakładasięrównież,żewramach
działańreintegracyjnychkoniecznejestświadczenieusługspołecznych,oczymnie
mamowywdyskursiereintegracyjnymopisywanymprzezR.Levitas.
Trzecitypdyskusjimacharaktermoralizujący.Wtymwypadkupodkreśla
sięznaczeniemoralnychikulturowychprzyczynubóstwa.Uznajesię,żemoże
onomiećcharakterciągły,pokoleniowy.Wzwiązkuztymgłównymitematami
rozważańsą:zależnośćodpomocyspołecznej,problematykapodklasitzw.klas
niebezpiecznychwywodzącychsięzmarginesuspołecznego,pasożytnictwo
społeczne.Następujetutajkoncentracjabardziejnazachowaniachludziubogich
niżnauwarunkowaniachzwiązanychzestrukturąspołecznąjakopotencjalną
20R.Levitas,TeInclusiveSociety?SocialExclusionandNewLabour,PalgraveMacmillan,Basingstoke
2005.
