Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Chrzanowska,Zaniedbaneobszaryedukacjipomiędzypedagogikąapedagogikąspecjalną,Kraków2009
ISBN:978-83-7587-297-5,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009.
32Szkołaikształcenieogólnejakowyzwaniewspółczesności
ZmiędzynarodowegoraportuFedericoMayorawynika,żeponad20%
(1,3mld)ludzinaświecieżyjewubóstwie(absolutnejnędzy,życiezamniejniż
jednegodolaranadzieńiosobę39).Dalsze40%funkcjonujezaokoło2dolary
dziennie.75%ludnościświatadoświadczającychabsolutnejnędzytoosobyponiżej
15.rokużycia(wśródnich70%stanowiądziewczęta).
Biedawśróddziecitoproblemnietylkokrajówrozwijającychsię,lecztakże
uprzemysłowionych.WWielkiejBrytaniiwostatnichlatachwyraźniewzrósł
odsetekdzieci(poniżej15.rokużycia)żyjącychwgospodarstwachdomowych
zdochodemponiżejpołowyśredniejkrajowej.W1979rokuwynosiłon10%,do
1991rokuwzrósłdo31%.Głównymiczynnikamizmiansą:wzrastającebezrobocie,
rosnącaliczbaniskopłatnychzawodóworazpowiększającasięliczbamateksamotnie
wychowującychdzieci40.
WPolscerównieżmamydoczynieniazezjawiskiemjuwenilizacjibiedy,czyli
nadreprezentacjidzieciwśródludnościbiednej.Stopabiedywśróddzieci,jak
wskazująwynikianaliz,jestwyższaniżwśróddorosłych.Problemtenjestzwiązany
zgenerowaniemjejnakolejnepokolenia.K.W.Frieskemówio„kulturzeubó-
stwa”41,„dziedziczeniuubóstwa”,„procesachspołecznejizolacjiubogich”42.Zbadań
wynika,że44%ludnościbiednejwPolscemamniejniż19lat.Równocześnieco
39ReportoftheWorldSocialSituation,DepartmentforEconomicandSocialInformationand
PolicyAnalysis,UnitedNations,NewYork1997.BankŚwiatowy,poszukującjaknajprostszego
sposobuszacowanialiczbyosóbżyjącychnaświeciewskrajnymubóstwie,zaproponował,aby
zapowszechnąlinięubóstwaprzyjąćdochódwwysokościponiżejjednego„międzynarodowego
dolara”najednąosobędziennie.Wartośćtegodolaraodpowiadawskaźnikowiparytetusiły
nabywczejPPPjednegodolaraamerykańskiegoz1985roku.Wskaźniktenopartonacenieko-
szykaminimumdóbriusługpotrzebnychdoutrzymaniasięjednejosobyprzyżyciuprzezjeden
dzień.Powstaławtensposóbumownawartośćjednegodolaramiędzynarodowego,zapomocą
którejzmierzonozasięgubóstwawwybranychkrajachposzczególnychregionówświataokreślony
wodsetkuludnościznajdującejsięponiżejtakwyznaczonejliniiubóstwa.WkrajachAmeryki
Łacińskiejdostudiównadubóstwemprzyjmujesięczęstolinięubóstwanapoziomiedwóch
dolarówmiędzynarodowychnaosobęidzień.Wniektórychkrajachazjatyckichnapoziomie
czterechdolarówmiędzynarodowychnaosobęidzień.WChinachwskaźniktenkształtujesię
napoziomie60międzynarodowychcentównaosobęidzień.
40A.Giddens,Socjologia,dz.cyt.,s.337–338.
41Pojęcie„kulturaubóstwa”wprowadziłdoliteraturywlatach60.XXwiekuOscarLewis.Wyróżnił
onzespółcechkulturowychwyłaniającysięwprocesiestratyfikacjiwysokozindywidualizowa-
nychspołeczeństwkapitalistycznychstopniowotracącychcechypaństwopiekuńczych.Cechy
charakterystycznetakichspołeczeństwto:istnienielicznej,źleopłacanej,niewykwalifikowanejsiły
roboczej;wysokipoziombezrobociaizatrudnieniawniepełnymwymiarzegodzin;nikła,jeślijuż
jakakolwiekorganizacjaobronyinteresówludziubogich;równoległeistnienieklasuprzywilejo-
wanych(O.Lewis,1968,s.188,za:T.Kowalak,Marginalnośćimarginalizacjaspołeczna,Elipsa,
Warszawa1998,s.112–113).
42K.W.Frieske,Kumulacjaczynnikówmarginalizacjispołecznej[w:]P.Broda-Wysocki(red.),
Problemydefiniowaniamarginalizacji,„RocznikiNaukoweCaritas”1999,nr3.