Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Chrzanowska,Zaniedbaneobszaryedukacjipomiędzypedagogikąapedagogikąspecjalną,Kraków2009
ISBN:978-83-7587-297-5,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009.
10
Wstęp
skutecznośćbędzietymwiększa,impełniejsząwiedzędotyczącąuwarunkowań
procesówwykluczeniazdobędąosobyorazinstytucjepowołanedoprojektowania
działańnaprawczych.
Omarginalizacjiiwykluczeniu,szczególniewedukacji,mówisięniechętnie.
Dziejesiętakzewzględunapodmiotoddziaływańedukacyjnych,którymjest
dziecko.Wkulturzeeuropejskiejmaonospecyficznąiuprzywilejowanąpozycję.
Wynikaonazodpowiedzialnościdorosłegozajegobezpieczeństwo,jakośćżycia,
możliwośćrozwojuipoczucieszczęścia.Czyjednakmożnazagwarantować,że
wstosunkudodzieciprocesymarginalizacjiiwykluczenianiebędąmiałymiejsca,
arównośćpodmiotowastaniesięfaktem?
Ideaabsolutnegoegalitaryzmujakdotychczasnieznalazłaodzwierciedlenia
wrzeczywistości.Niełatwojestrównieżozgodędotyczącąrozumieniasamego
terminu„nierównościedukacyjne”oraztego,cojedeterminuje.MikołajKozakie-
wiczuznał2,żewszelkiedebatynatematrównościszansedukacyjnychpowinnysię
zacząćodwyjaśnieniapodstawowejkwestii:Ojakiejrównościmówimy?Przeciwko
jakiejnierównościoponujemy?Wyróżniłwzwiązkuztymczteryrodzajenierów-
ności.PierwSZYtonierównOŚĆUdZiaŁUposzczególnychgrupspołecznych
wszkołachróżnegotypuiszczebla,mierzonaskaląodchyleniaodzasadypełnej
równościiproporcjonalnościwstosunkudoudziałudanejkategoriispołecznej
wpopulacjicałegonarodu.Szkołakażdegotypuiszczeblapowinnawiernielub
zdużymprzybliżeniemodzwierciedlaćrozkładpopulacjinarodowej.DrUGi
rodzajnierównościdOTYcZYwYkOrZYSTaniaPOTencJaŁUinTelekTUalneGO
związanegozmożliwymzaniedbaniemszansczyrozwojowegopotencjałudziecka,
zwłaszczautalentowanego.Punktemodniesienianiewtymwypadkuklasyspo-
łeczne,leczzdolniinajzdolniejsiniezależnieodpochodzenia.Znaczyto,żezasada
egalitaryzmunieodnosiłabysiędopozostałychuczniówoprzeciętnychiniższych
zdolnościach.TrZecirodzajnierówności,októrympiszeM.Kozakiewicz,tonie-
równOŚĆSZanSnarealizacjęmarzeń,dążeńiaspiracjiżyciowych,niezależnieod
stopniazdolnościirealnościtychmarzeń,alewzależnościodmiejscazamieszkania
i/lubprzynależnościdogrupyspołecznej.NatomiastcZwarTYrodzajnierówności
tonierównOŚĆSTarTUedUkacYJneGOwynikającazekonomicznej,społecznej
czykulturowejodmiennościwarunkówżyciairozwojudzieci.
Wkontekścietytułowegozagadnieniazaniedbań/zaniechańweduka-
cjiskoncentrowałamsięnatychnierównościach,którewiążąsięzzaniedbaniem
szansipotencjałurozwojowegodziecka.Grupębadawcząniestanowimłodzież
utalentowana,wybitniezdolna,tylkoniepełnosprawnaumysłowo.Bliskamojej
koncepcjibadańjestrównieżostatniazzaproponowanychprzezM.Kozakiewicza
2M.Kozakiewicz,Skolaryzacjamłodzieżypolskiej.Wnioskizwtórnejanalizyspisupowszechne-
go,PWN,Warszawa1976,s.31,za:B.Śliwerski,Edukacjapodprąd,Impuls,Kraków2008,
s.16–17.