Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TeoriawydrążonejZiemi
środkuświeciwewnętrznesłońce.Tobyrozwiązywałozagadkęciepła
płynącegozwnętrzaZiemi,aleotymchybaniepomyślano.Wrzeczy-
wistościEulernictakiegonietwierdził.WLettresàunePrincessed’Alle-
magne(listXLIV)opisałeksperymentmyślowypolegającynawrzuceniu
kamieniadotuneluprzechodzącegoprzezśrodekZiemi.Itowszystko.
EuleruważałZiemięzaogromnąkroplęcieczypokrytądośćcienką
skórką.Zapewnerozbawiłabygowiadomośćoprzypisywanychmu
poglądach.
GdyHerschelodkryłpierwszągwiazdępodwójną,szkockifizyk,
sirJohnLeslie(1766–1832),bynajmiejnieżadenmaniak,leczraczej
rzetelny,mainstreamowyuczonyzdrugiegoszeregu,miałzaproponować
wmiejscejednego,dwasłońcawewnętrzne:PlutonaiProzerpinę.Tak
przynajmniejtwierdziliSpraguedeCampiLey(takżeJanLamprecht2
przypisujeideędwóchsłońcwłaśnieLesliemu).Jednakwpierwszym
tomieniedokończonegodziełaElementsofNaturalPhilosophyLeslie
mówijedynieopustejZiemi,niewspominającożadnychwewnętrznych
słońcach.
Żebyzrozumieć,jakmogłobyćwrzeczywistości,trzebaodwołać
siędopewnychzapomnianychdziśwyobrażeńszkockiegofizyka3.Roz-
wijałonteorięDściśliwościciał”,częściowoopierającąsięnawynikach
doświadczeńJohnaCantona(1718-1772),któryobaliłpoglądonieściśli-
wościwody,anastępniebadałściśliwośćinnychcieczy,dochodzącdo
wniosku,żemalejeonazewzrostemgęstości.Zgodniezdziśjużzapom-
nianąteoriąLesliego,gęstośćsubstancjizależyodichwłaściwości
sprężystychorazodległościodśrodkaZiemi.Zjegoobliczeńwynika-
ło,żegęstośćjądraZiemi,jakikolwiekbyłbyjegoskład,jestogromna.
AzatemZiemiamożemiećtakąmasę,jakąwłaśniema,jedynie
podwarunkiemżewjejśrodkujestwielewolnegomiejsca.Ponie-
ważLesliewykluczałistnieniepróżni,naturalnestałosiępytanie:co
2
J.Lamprecht,HollowPlanets:AFeasibilityStudyofPossibleHollowWorlds,1999.
3
D.Grifn,WhatCuriosityintheStructure:TeHollowEarthinScience,[w:]Between
ScienceandFiction:TeHollowEarthasConceptandConceit,red.H.Berressem,
M.Bucher,U.Schwagmeier,2012.
11
