Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.1.Główneperspektywytworzeniatypologiiodbiorcówmuzyki...
81
PodobnedoAdornozdaniewyrażałKlausE.Behne,któryopracowałswojąty-
pologięsłuchaczywpracyTypologiasłuchaczy.Psychologiarozwojusmakumuzyczne-
goumłodzieży(AnnaChęćka-Gotowicz,2010).Zanajbardziejświadomychsłuchaczy
muzykiuważałzdystansowanychianalizującychtechnikęgry.Podzieliłodbiorców
muzykinawielekategorii.Jednąznichsąnastępującetypysłuchaczy:rozproszeni
(muzykastanowidlanichnieprzeszkadzającetło,pomagapracowaćimyślećoinnych
tematach),kompensacyjni(muzykapozwalazapomniećonieprzyjemnychdoświad-
czeniachiżyciucodziennym),wegetatywni(skupiającysięnareakcjachswojegoor-
ganizmunamuzykę,naprzykładszybszymbiciuserca)orazmotoryczni(niepanują
nadswojąfizycznością,poruszająsięprzymuzyce,podśpiewująitp.).Behnewyróż-
niłjednaktakżekilkainnychtypówsłuchaczyzperspektywypsychologicznej:aso-
cjacyjnych(odbiorcywymyślającyfabułędomuzyki),emocjonalnych(zatapiającychsię
wdźwiękach,takbyodzwierciedlićwniejwłasneemocjeiprzeżycia)orazsentymen-
talnych(odbiorców,którzydziękimuzycemarząiwspominająrozmaitedoświadczenia
życiowe,teprzyjemneibolesne).Typologiataskupiasięnazwróceniuuwaginapewne
indywidualnepredyspozycjeiprzyzwyczajeniasłuchaczy(Chęćka-Gotowicz,2010).
Zaskoczyłymnietakżewynikibadańkanadyjskichpsychologów,przeprowadzonena
469osobachzwykorzystaniem4853piosenek,opublikowanewewrześniu2022roku.
Twierdząoni,żewprzypadkusłuchaczy,którzysłuchająutworówsłowo-muzycznych
wswoimojczystymjęzyku,tekstyichulubionychpiosenekwpełniodzwierciedlająstyl
przywiązaniatychosób,atakże,zarównodobreizłe,doświadczeniawzwiązkach,któ-
retworząlubtworzyli-naprzykładbardziejneurotyczneosobypreferowałypiosenki,
wktórychtekstywyrażaływiększylękprzedprzywiązaniem(Alaei,Rule,MacDonald,
2022).Takikierunekanalizmożedoprowadzićdokonkluzji,żewprzyszłościprawdzi-
webędziepowiedzenie:powiedzczegosłuchasz,azgadnę,jakfunkcjonujeszwrelacjach
zinnymi(Kowal,2022).Niejakoprzyokazjigłównegobadania,analizując823najpopu-
larniejszepiosenkikulturyzachodniej-numeryjedennaliścienBillboardu”wlatach
1946-2015-naukowcyzKanadystwierdzili,żetekstytychutworówodzwierciedlały
trendrosnącegowycofywaniaspołecznegoicorazwiększegopoczuciaizolacji,Ravid
Alaeistwierdziłzaś,żepopularnetekstymuzycznerównoleglekorelujązsocjologiczny-
mitrendamiwskazującyminawykluczeniespołeczne-ludzieprzedkładająniezależność
nadpoleganienainnychiczująsiębardziejodizolowani(Johnstone,2022).
Tematodbiorumuzykizperspektywypsychologicznejbyłtakżeporuszanyprzez
wielubadaczywPolsce.Tegotypubadaniaprowadziłymiędzyinnymi:TeresaSujak,
ElżbietaGalińskaiJoannaKossewska(Pałosz,2009).Wśródnajciekawszychpublikacji
zostatnichlatnależywyróżnićesejEmotywneaspektyrecepcjimuzycznejautorstwa
MagdalenySzpunar(2017),którawkontekściezalewaniasłuchaczywepocecyfrowej
setkamitysięcy,anawetmilionamiutworów,zwróciłauwagęnanadmiarbodźców
iprzeciążenieinformacyjne,wskazującnakoncentracjęuwagijakoniezwykleważ-
nyipożądanyczynnikodbiorumuzyki.Nadmiaratrakcjiinadmiardźwiękówmoże
