Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pojęciezarząduwprawiecywilnym
27
Wreszcienależywskazać,żeustawodawcaposługujesiępojęciemzarząduwceluokre-
śleniaswegorodzajudziałalnościdokonywanejprzezokreślonepodmiotyprawa
cywilnego.Innymisłowyjesttonzarządzanie”lubnadministrowanie”rozumianejako
zespółzachowańpodejmowanychwkonkretnymcelugospodarczymalbokulturowym
(por.np.art.98zdaniepierwsze,art.199zdaniepierwszeiart.201zdaniepierwsze
k.c.)8.Takieujęciezarządumaszczególneznaczeniewkontekścierozważańzawartych
wniniejszejpublikacji.Należyjednakwskazać,żepostrzeganiezarządujakozespo-
łuokreślonychczynnościfaktycznychikonwencjonalnychnawiązujewzasadziedo
potocznegorozumieniazarządu,podczasgdytakierozumieniemożebyćzwodnicze.
Chodzibowiemoto,żewpewnychprzypadkachzachowaniapowszechnieokreślane
zarządemniewtensposóbujmowanewjęzykuprawnymiprawniczym.Naprzykład
wpotocznejmowieznanestwierdzenia,żewłaścicielnzarządzaswoimmajątkiem”czy
teżżewłaścicielnzarządzamajątkiem,którydoniegonależy”
.Tymczasemustawodawca
nieokreślategorodzajuczynnościpoprzezodwołaniesiędopojęciaczynnościzarzą-
dumajątkiempodmiotu,doktóregomajątektennależy(por.art.140,atakżeart.285
§1k.c.).Jesttopoprostuwykonywanieprawapodmiotowego-przezwłaściciela-
obejmującem.in.uprawnieniedoposiadaniaikorzystaniazrzeczy,rozporządzania
niąorazpobieraniapożytkówiinnychdochodówzrzeczy.Należywięczaznaczyć,że
ustawodawcaposługujesiępojęciemzarząduwzasadzietylkowtedy,gdypojęcieto
odnosisiędozespołuzachowańpodejmowanychprzezpodmiotdziałającywcudzej
lubwłasnejicudzejsferzeprawa(np.ustanowionyprzezsądzarządcarzeczywspólnej
niebędącywspółwłaścicielemlubbędącyjednymzewspółwłaścicieli)9.
Postrzeganiezarządujakozespołuokreślonychczynnościfaktycznychikonwencjo-
nalnychwymagaprzyjęciaokreślonychkryteriówprzedmiotowych.Koniecznejest
więcwskazaniekonkretnychcechodnoszącychsiędoczynnościzarządu(zewzględu
naichrodzajtreśćlubcel),którewyróżniająjespośródinnychkategoriiczynnościpo-
dejmowanychprzezposzczególnepodmiotyprawa.Jaksięjednakokazuje,zadanieto
jestcałkowicieniemożliwe.Wliteraturzeprzedmiotutrafniebowiemdostrzeżono,że
niedasięzaproponowaćjakichśuniwersalnychkryteriówpozwalającychwyszczególnić
czynnościzarządu,wyodrębniającjeodinnychczynnościfaktycznychikonwencjonal-
nych,ponieważróżnorodnośćcelówposzczególnychinstytucjiprawa,wobrębiektórych
instytucjazarządusiępojawia,sprawia,żezarządmusibyćanalizowanywyłącznie
wkontekściekonkretnejinstytucjiprawnej,wramachktórejzarządwystępuje10.
8S.K.Rzonca,Pojęciezarządumajątkiemwspólnymmałżonków,Warszawa1982,s.11;S.K.Rzonca,
Instytucjazarządu...,s.106-107,116;G.Jędrejek,Zarządmajątkiemwspólnymmałżonków,Warszawa2012,
s.46.
9
Wyjątkiemjestużyciepojęcianzarząd”wregulacjiodnoszącejsiędozarządumałżonkawłasnymma-
jątkiem(art.51
1
k.r.o.).Wydajesięjednak,żeprzepistenniedotyczyzarządu,leczraczejstanowiwyłączenie
przepisówozarządziemajątkiemwspólnym.Zastosowaniepojęciazarządu,pomimobrakuodwołaniado
instytucjizarządu,występujeteżnp.wart.395§2k.c.
10
S.K.Rzonca,Pojęciezarządu...,s.9;S.K.Rzonca,Instytucjazarządu...,s.93.