Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
58
RozdziałI.Zarządmajątkiemdziecka-zagadnieniawprowadzające
kompetencji,ponieważwstosunkutymdajesięwyróżnićpodmiotwyposażonywkom-
petencjęorazpodmiotzobowiązany,awięcpodporządkowanykompetencji118.
PredyktywneujęciekompetencjiZ.Ziembińskiego,którestarasięnwtłoczyć”normę
kompetencyjnąwstrukturętradycyjnejnormypostępowania,jestprzezczęśćdoktryny
kwestionowane119.Wostatnimczasienagruncieteoriiprawawzakresieproblematyki
prawapublicznegocorazwiększeznaczeniezyskujepoglądkonkurencyjny.Jednym
zbardziejreprezentatywnychprzedstawicielitegostanowiskajestM.Matczak,który
odrzucazałożenieojednolitymcharakterzenormprawnychwobowiązującymsystemie
prawa.Autordopuszczabowiemdwatypysamoistnychirównorzędnychwypowiedzi
dyrektywalnych,amianowicieprzyjmujewystępowanieregułkompetencyjnychoraz
tradycyjnychnormpostępowania.Równocześnierezygnujezpojęciannormykompeten-
cyjnej”narzecztzw.regułykompetencyjnej.Chodzibowiemoto,żeregułakompeten-
cyjnanieregulujebezpośredniozachowańposzczególnychpodmiotówprawapoprzez
określenieobowiązującychichnakazówlubzakazów,leczsłużyprzypisaniuokreślonym
czynnościompsychofizycznymlubczynnościomkonwencjonalnymniższegorzędu
charakterudoniosłychprawnieczynnościkonwencjonalnych,poprzezktórepodmioty
wyposażonewkompetencjewpływająnaobowiązującysystemprawa120.
Wzwiązkuztymkompetencjaniestanowiefektuubocznegotradycyjnejnormypo-
stępowania,jakprzyjmowałZ.Ziembiński,leczjestelementemsamoistnejreguły
kompetencyjnej,cooznacza,żeadresatemtakiejregułyniejestjużpodmiotpodległy
kompetencji,leczwłaśniepodmiotwyposażonywkompetencjędowpływanianaobo-
wiązującysystemprawa121.
118
P
.Machnikowski,Swobodaumów...,s.27-28i32;S.Wronkowska,Analiza...,s.17-18,34;S.Czepita,
Regułykonstytutywne...,s.174.
119
Przymiotniknpredyktywny”pochodziodangielskiegoczasownikapredict-przewidywać(wzasa-
dziepochodzizłaciny:predicere-przewidywać).Wteoriiprawakoncepcjapredyktywnaprzypisywana
jestJ.Austinowi,którypostrzegałprawojakorozkazsuwerenazabezpieczonysankcją(systemnakazów
izakazów).KrytykującAustina(itwardypozytywizm),H.L.A.Hartwskazał,żetakiepostrzeganieprawa
zacieraróżnicępomiędzyrozkazemsuwerenairozkazembandyty,którygrożącpistoletem,żądapieniędzy.
JakpodkreślałH.L.A.Hart,prawotrwawczasie,podczasgdyrozkazbandytyjestchwilowy.Pozatym
wprzypadkuprawaistniejezwykleuzasadnienie,wzwiązkuzktórymobywatelepowinniprzestrzegaćprawa,
podczasgdyznalezienietakiegouzasadnieniajestdlarozkazubandytyniemożliwe.Niemożnabowiem
spoglądaćnaprawowyłączniezperspektywysankcji.Abytozobrazować,H.L.A.Hartposłużyłsiędystynkcją
pomiędzyzewnętrznymiwewnętrznymspojrzeniemnaregułyprawa.Dlazewnętrznegoobserwatoranorma
prawnapozwalajedynieprzewidzieć-ntopredict”-jakzachowasiędanaosobazuwaginagrożącąjej
sankcję.Tymczasemdlawłaściwegozrozumieniaprawakoniecznejestprzyjęcieperspektywywewnętrznej,
tj.uwzględnieniestosunkuobywatelidoobowiązującychnormprawnych,ichuzasadnieniaiszacunkudo
nich.Sankcjaniejestwyłącznymczynnikiemmotywującymdoprzestrzeganiaprawa.M.Zirk-Sadowski,
Wprowadzeniedoflozofiprawa,Warszawa2011,s.152-153;H.L.A.Hart,Pojęcie...,passim;M.Matczak,
Czyprawojestrozkazembandyty?,https://marcinmatczak.pl(dostęp:21.06.2022r.);M.Korycka-Zirk,Reguły
prawnejakoistotapojęciaprawawujęciuH.L.A.Harta,nStudiaIuridicaToruniensia”2010/6,s.81-100.
120
M.Matczak,Kompetencjaorganu...,passim;T.Kiełkowski,Nabycie...,passim.
121
M.Matczak,Kompetencjaorganu...,passim.