Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Pułapkiterminologiczne
kryzysufinansowego.Wydajesię,żeskalakryzysuprzesądzaokierunkuzwiązkuprzy-
czynowo-skutkowego8.
Schematypoznawczeokreślającestosunekdokryzysówfinansowychzmieniłysię
zasadniczoodczasówWielkiegoKryzysu.Wlatachtrzydziestychubiegłegowiekunie-
sprawnośćrynkubyłausuwanazapomocąinterwencjipaństwawobszarregulacjiryn-
kulubjegostosunkówwłasnościowych.Obecniewniespójnościmakroekonomicznej
politykipaństwalubjegoukrytychgwarancjachupatrujesięźródełpokusynadużyć
izaburzeńwfunkcjonowaniusystemówfinansowych.Torządjestźródłem,aniele-
karstwemnawystępującetrudności.Prawdajakzwykleleżypośrodku.Jednateoria
kryzysufinansowegoniewykluczawpełniinnej.Wewspółczesnychkryzysachobser-
wujemyelementyłańcuchaprzyczyniskutków,któredająsiętłumaczyćprzezbardzo
różnorodneteoriekryzysówfinansowych9.
Rynkifinansowepełniąistotnefunkcjenarzeczwzrostudobrobytu:mobilizują
oszczędnościgospodarstwdomowychiprzedsiębiorstw,dywersyfikująryzyko,alokują
oszczędnościkrajoweizagranicznewinwestycje,monitorująładkorporacyjny.Bada-
niaempiryczne20krajówczłonkowskichOECDzalata1970–2000wykazały,żeza-
rządzanieryzykiemuległoznaczącejpoprawiedziękiwykorzystaniulicznychinnowacji
finansowych10.
Szerokieujęciekryzysufinansowego,określonemianemryzykasystemowego,zry-
wazezdroworozsądkowymprzekonaniem,żekryzysyfinansowezawszeiwszędziesą
czymśzłym.Kraje,któredoświadczyłykryzysufinansowego,rozwijająsięszybciejniż
kraje,któremiałybardziejstabilnewarunkifinansowe.Nieoznaczato,żekryzysyfi-
nansowesądobredlawzrostugospodarczego.Akceptacjamożliwościwystąpieniary-
zykasystemowegoprowadzizdaniemkrytykówtegopojęciadoniepożądanegoefektu,
jakimsąkryzysyfinansoweiwalutowe.Prawdopodobieństwowystąpienianegatywnych
efektówliberalizacjiprzepływukapitałówrośniewrazzespadkiemjakościinfrastruk-
turyinstytucjonalnejdanegopaństwa.Równocześniezmiennośćpoziomucennarynku
finansowymnegatywnieodbijasięnapotencjalerozwojowymdanegokraju.Kryzysy
finansowesązazwyczajpoprzedzoneprzezboomkredytowy11.
Cyklekoniunkturalnesązjawiskiem,któreprzejawiasięwcoraztonowszychfor-
mach.Możnapowiedzieć,żecyklkoniunkturalnyjest„mistrzemniespodzianki”.Prob-
lememniejestpytanie,czycyklkoniunkturalnynaszaskoczy,ponieważjesttooczywi-
ste,alekwestia,jakąpostaćprzybierzetaniespodziankaikiedysiępojawi12.
Większośćekonomistów,niezależnieodroliprzypisywanejsystemowifinansowe-
muikryzysomfinansowym,ztrudemakceptujetezę,zemożnazarządzaćryzykiem,
wszczególnościryzykiemsystemowym,awięcholistycznymizbliżonymdoryzykaryn-
kowegolubsystematycznego.Dlanichniewidzialnarękarynkuniewymagawspar-
8
SerwaD.(2007),Largercrisescostmore:Impactofbankingsectorinstabilityonoutputgrowth,NBP
,
Warszawa–maszynopispowielany.
9
AllenF.,GaleD.(2007),UnderstandingFinancialCrises,OxfordUniversityPress,Oxford.
10HahnF.R.(2007),Finance-GrowthLinkageandRiskDiversification.EvidencefromOECDCountries,
“WorkingPaper”,WIFO,No.281.
11RanciereR.,TornellA.,WestermannR.(2005),SystemicCrisesandGrowth,“WorkingPapers”,NBER,
Cambridge,No.11076.
12BarczykR.,KąsekL.,LubińskiM.,MarczewskiK.(2006),Noweobliczacyklukoniunkturalnego,PWE,
Warszawa.
