Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
I.Chorobypsychosomatyczne-wybranezagadnienia
towanymprzezcorazbardziejzaawansowanebadaniaempiryczneido-
skonalącysięwarsztatmetodologiczny.Zmieniałysięrównieżznaczenia
podstawowychpojęćzwiązanychzpsychosomatykąwkierunkubądźto
poszerzaniaichzakresu,cowiązałosięzholistycznympodejściemdoczło-
wieka,bądźtowyraźnegoichzawężaniazorientowanegogłównienarelację:
psychika-ciało.Ważnymdylematemdefnicyjnymbyłorównieżustalanie
zasadnościstosowaniatakichterminów,jak:„psychosomatyka”i„medycy-
napsychosomatyczna”.Postulowano,abypierwszyznichodnosiłsięraczej
dopodejściabadawczegoiklinicznegoopartegonaogólnychzagadnieniach
naturyczłowieka.Zkoleimedycynępsychosomatycznąnależałotraktować
jakodyscyplinęnaukowąprzyjmującąswoisterozumieniezdrowiaichoroby
(Wrześniewski,Gebert1986).Trwająceodlatpolemikiwtymwzględzienie
przyniosłyjednakdoprecyzowaniapojęciapsychosomatyki,wciążcechują-
cegosięniejasnościąiwieloznacznością,aprzypisywanemuokreśleniawy-
znaczaczęstokontekst,wobrębiektóregosąoneprzyjmowane.Defniowanie
pojęcia„psychosomatyka”poleganaprzykładnaopisiepsychologicznych
uwarunkowańchoróbsomatycznych(Łazowski1978;Czubalski1984),usta-
laniucharakterurelacji:umysł-ciałoicharakteryzowaniuodrębnychzależno-
ści:psychosomatycznejisomatopsychicznej(Heszen-Klemens1983)orazna
ukazaniuokreślonegostosunkuwzględemosobychorej(Luban-Plozzaiin.
1995).Nierzadkopodanierozumieniapsychosomatykijesttożsamejedyniez
przytoczeniemklasyfkacjichoróbczyzaburzeńpowodowanychznaczącym
udziałemczynnikówpsychologicznych.
Widocznybrakkonsekwencjiwposługiwaniusięznaczeniamitych
terminów,zaznaczającesięwnichsprzecznościsprawiają,iżtrudnoniejed-
nokrotnieustalić,wktórychprzypadkachnależałobysięnimiposługiwać,
awktórychnie.Trwającenieprzerwanieodkilkudziesięciulatdyskusjenie
doprowadziłydoustaleniawspólnegostanowiskawtejkwestii.Przyczynę
tegostanurzeczyupatrujesięwszybkodostrzeżonychnieścisłościachteo-
retycznychiuchybieniachmetodologicznych,mającychswojeźródłojuż
wpierwszychetapachrozwojumedycynypsychosomatycznej,cokonse-
kwentniewyznaczałozakresposługiwaniasięterminem„psychosomatyka”
dlaokreśleniaróżnychzjawiskizależności(Wrześniewski,Gebert1986).
Ustaleniezatemjednoznacznegorozumieniachoróbpsychosoma-
tycznych1niejestzadaniemłatwym.Zróżnicowanebowiempoglądy
1Termin„chorobapsychosomatyczna”zostałporazpierwszyużytyprzezniemiec-
kiegopsychiatręJ.Ch.Heinrothaw1818roku,wyjaśniającegojejgenezęwcześniejprzeży-
wanymikonfliktamipsychicznymi(A.Eliasz,K.Wrześniewski1988;Z.Rydzyński1987).
