Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Polutym1943rokucieńStalingradujużzawszepadałnaHitlera.Bitwaoto
udotykuMidasa”
miastozakończyłasiękatastrofalnąklęską,niszczącmitjegomilitarnego
,niweczącszansenapokonanieArmiiCzerwonej,nieodwra-
calnienadwyrężającstosunkizWłochami,Rumunią,Węgramiorazinnymi
sojusznikami1ioczywiściezadającciężkiestratyjegowalczącymnawschodzie
armiom.Ponad150000żołnierzypaństwOsi,wwiększościNiemców,poległo
lubzostałorannychnapodejściachdomiastaiwjegoruinach;108000kolej-
nychpomaszerowałodoradzieckiejniewoli,91000wsamychtylkotrzech
ostatnichdniachbitwy(choćHitlernigdyniedowiedziałsięjakilosichspo-
tkał,totylko6000kiedykolwiekpowróciłodoNiemiec).
Bitwaprzykuwaławieleuwaginaukowcówidziennikarzy.Naprzestrzeni
pięćdziesięciulatpotymjakarmieStalinawdarłysiędoBerlinakończącwojnę
wEuropie,powstałynajejtematdosłowniegóryksiążekiartykułów.Więk-
szośćzostałaopublikowanawNiemczechoraz,wmniejszymstopniu,wRosji,
gdzienazwaStalingradnadalprzywołujepotężne,emocjonalneobrazyzprze-
szłości2.Stosunkowoniewieleopublikowanowanglojęzycznymświecie.To
zrozumiałe;jako,żeżadnesiłyzWielkiejBrytanii,BrytyjskiejWspólnotyNa-
rodówczyStanówZjednoczonychniebrałyudziałuwbitwie,ichczłonkowie
niemogązaliczaćsięwpoczetjejlicznychbohaterów,męczenników,jeńców
iofiar.Cowięcej,choćniemieckaporażkapodStalingrademnatychmiastzo-
stałauznananaZachodziezapunktzwrotny,jejwpływniebyłbezpośrednio
odczuwanyprzeztepaństwa.
Stalingradzkahistoriografia,wtymcałetuzinyksiążekopublikowanych
w1992i1993r.wceluupamiętnieniapięćdziesiątejrocznicybitwy,skupiała
sięgłównienawalkach,okrążeniu,cierpieniachizagładzie6.ArmiiPaulusa.
NieliczneksiążkipoświęciłyporównywalnąuwagędziałaniomLufwale,choć
tamiałaistotnywkładwbitwykampaniiletniej1942r.–Stalingradbyłjej
punktemszczytowym–isamabyłaodpowiedzialnazazaopatrzenie6.Armii,
1JeżelichodziowpływklęskinasojusznikówHitlera,zobaczJ.Förster,Stalingrad:RisseimBundnis
1942/43,EinzelschriftenzurmilitarischenGeschichtedesZweitenWeltkrieges16(Freiburg,1957).
2HistoriografiabitwypodStalingrademoraznieprzemijającywpływbitwynazbiorowąpamięć
NiemcówiRosjan,sądobrzeprzedstawionew:W.WetteiG.R.Ueberschar,red.,Stalingrad:Mythos
odWirklichkeiteinerSchlacht(FrankfurtamMain,1992);atakżeJ.Förstner,red,Stalingrad:Ere-
ignis-Wirkung-Symbol(Munich,1992).
