Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zbożepolskiegomyślenia
najprostszainajpospolitszajestnmądrośćziemska”
,danatym,którzynmają
rozumtylonadostawanieizatrzymanie,irozmnożeniedóbrświeckichdo-
cześnych”
19
.Jeślizapobiegliwajedynieotentypdóbrmądrośćbędziedana
nietylkoosobomprywatnym,aleipublicznym,tomożebyćonaokreślona
mianemnmądrościpolityckiej”
,którąceniąsobieizalecająinnym—jako
nrozumpubliczny”—npolitycydzisiejsi,którzynauczająpanówikrólów,
abyoreligiąidotrzymanie,iobronęś.wiarykatolickiej,ioludzkiezbawie-
nieniedbaliidlaniegonicnieczynili,tylodoczesnegopokojuidobrego
mieniapoddanychswoichpilnując,zbawiennychpotrzebichzaniechali”
20
.
Choćfrazaonmądrościpolityckiej”ijejrozwinięcieświadczyotym,iżpolski
jezuitawiedziałofrancuskiejpartiinpolityków”(lespolitiques)kanclerza
MicheladlHôpitala,którawojnęLigiKatolickiejzhugenotamipragnęła
uśmierzyćprzezpaństwowo-politycznąnneutralizację”kwestiiwyznanio-
wej,przyczyniającsiętymsamymdorozpowszechnieniaujemnegosensu
słowapolitique/Politics/Politik/polityka,jakonpolitykierskiego”kluczenia
wkwestiachfundamentalnych(iwodróżnieniuoddodatniejsekwencji
tłumaczeńneołacińskiegoneologizmuPolitia,czylipolice/Policy/Polizey/
Policyja,jakoroztropnejtroskiodobrowspólne),totrudnooczywiście
ustalić,naileorientowałsięwsekularystycznychtendencjachzachodnio-
nowożytnejmyślipolitycznej,którezajegożyciabyłyprzecieżdopiero
wpowijakach.Tymwiększawięczasługajegointuicji,dozwalającejmu
przeniknąćkonsekwencjestanowiskiprądówgłoszących,iżtroskaoreligię
izbawieniewiecznepoddanych(Pawłowynładduszy”)nienależydozadań
władzypolitycznej,mającejtroszczyćsięjedynieonładuczynkówiciała”
,
albowiemteprądyzostaływyartykułowanedobitniedopierookołopół
wiekupośmierciksiędzaSkargi;odtądreligiazpunktuwidzeniawspólnoty
politycznejstałasięjedyniejużtoprzedmiotemarbitralnegorozstrzy-
gnięciasuwerena(Hobbes),jużtonproblememteologiczno-politycznym”
,
rozwiązywanymprzezpodporządkowaniegojednostkowejwolności
19
20
Tamże,s.2.
Tamże,s.2-3.
48
