Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zbożepolskiegomyślenia
pisanychnauk,radą,towarzystwemmądrych,ćwiczenimirzeczysamych
dotykanim,idoświadczenim,latyistarością”(tegozatemwszystkiego,
comożnabynazwaćedukacjąhumanistycznąorazwiedząpraktyczną),
alerównieżnonejzniebamądrości”zDuchaŚwiętego
23
.
Trzebapowiedziećotwarcie,żeprawdziwanmądrośćpolitycka”
wujęciuksiędzaSkargioznaczato,cowdzisiejszymjęzykupolitycz-
nymnazywanejest—zazwyczajzdystansem,anawetdezaprobatą
—nkatolickimpaństwemwyznaniowym”
.Zresztąnawetwstaropolskiej
literaturzepolitycznejjedyniewPolicyjiKrólestwaPolskiegoStanisława
Orzechowskiegomożnaznaleźćporównywalnyzaryskoncepcjirównie
nteokratycznej”
,którejwiarygodnośćwszelakoobniżamoralno-obyczajo-
wanagannośćżywotajejautora.DlaSkargifundamentemkrólestwajest
kapłaństwo,ncodajesię(ł)wsłowachPańskichznać,iżkrólestwaonego
iRzeczypospolitejświeckiejfundamentemchciałPanBógmiećreligiąabo
kapłaństwo”
,zaśkapłantonpierwszyurzędnikkrólestwa”
24
.Kapłaństwo
ikrólestwozłączonebyływIzraeluzaMojżeszaiJozuego,Saulnpierwejniź-
lirządyświeckiezaczął,niejakokapłanemsięstałiprorokowaćsię(ł)na-
uczył.TakiDawidodproroctwatakiegokrólestwoswojepoczął”;również
nipoganie,fundującswojekrólestwapierwszeprawaoreligiejisłużbie
Bożejstanowili”
,czegoprzykłademrzymskiePrawoXIItablic,lacedemoń-
skieprawodawstwoLikurga,anawetnuTurkówMahomet,choćzmyślając
izwodząc”
25
.Nawiązującdogelazjańskiejteoriindwóchmieczy”
,którazbu-
dowałaśredniowiecznąChristianitas,kaznodziejawyjaśniał(wwykładni
bliższejjednakBonifacemuVIII,aniżelisamemuśw.GelazemuI)różnicę
pomiędzykapłaństwemsensuproprio,tj.kapłańskim,akapłaństwem
królewskim,tymmianowicie,żechociażobamiecze(władzyduchowej
iwładzyświeckiej)danesąPiotrowi,todrugimwładaonniebezpośred-
nio,leczpoprzezkrólów,jakrównieżokolicznością,iżnnowyzakonwięcej
23
24
25
Tamże,s.6.
Tamże,s.38.
Tamże,s.40.
50
