Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PotencjałoprogramowaniaGIS
wbadaniachnadosadnictwempradziejowym.
PrzykładPomorzaWschodniego
naprzełomieepokibrązuiżelaza
KAMILNIEDZIÓŁKA(Gdańsk)
GISwarcheologii
OprogramowanieokreślanejakoSystemInformacjiGeografcznego(dalejjakoGIS1)to
obecniepowszechniestosowanewwieludziedzinachnarzędziesłużącewszechstronnejanalizie,
przetwarzaniu,weryfkacji,gromadzeniuczyteżprezentowaniudanychocharakterzeprzestrzen-
nym(Olszewski2007,10-11;Urbański2011,10).Wszerszymzakresiemożnatujeszczewspomnieć
ocałymsystemieobejmującympozawspomnianymoprogramowaniemtakżesprzęt(komputery
oodpowiednichparametrach,bazydanych),organizację(odpowiednieurzędy,frmyprywatne),za-
sobydanychczyteżludzizainteresowanychjegofunkcjonowaniem(Gaździcki2001).Obecnienależy
równieżwspomniećocałejinfrastrukturzeonline,któraumożliwiawykorzystywanienarzędziGIS
bezpośredniozdanych,którepochodzązzasobówinternetu.Wdrażanietegooprogramowaniado
wieludziedzinwspółczesnejaktywnościczłowieka(administracja,planowanieprzestrzenne,biznes,
służbazdrowia,bezpieczeństwoobronność,służbaleśna,komunikacja,edukacjaitd.)trwajużodkil-
kudziesięciulat(Urbański2011,9-11).
TakżewarcheologiiGISjestobecnieszerokowykorzystywanynawielupłaszczyznach,tj.za-
równowkontekściegromadzenia,analizowaniaczyteżprezentacjidanycharcheologicznychocha-
rakterzeprzestrzennym.Zagadnieniatezostałyjuższerokoopisanewdotychczasowejliteraturze
przedmiotu.Wtymmiejscuwartowięcjedyniewspomniećonowszychpodręcznikachpodsumowu-
jącychdotychczasoweosiągnięciawtymzakresieautorstwaD.Wheatley’aiD.Gillingsa(2005)czy
teżJ.Connolly’egoiM.Lake’a(2006).Zuwaginaczynnikipolityczne(przełomlat80.i90.)orazpro-
blemyfnansowepolskichinstytucjibadawczychitychzajmującychsięochronądziedzictwaarche-
ologicznegowprowadzenieGISdopolskiejarcheologiiodbyłosięzpewnymopóźnieniem.Wydaje
sięjednak,żeobecniearcheolodzypolscywdużejmierzenadrobilijużtenstraconyczas.Aktualnie
GISjestwykorzystywanydoobróbkidanychpochodzącychbezpośredniozbadańwykopaliskowych
(np.Sikora,Kittel,Trzciński,Wroniecki2015,189)czyteżjakonarzędzieopracowywaniawynikówjuż
pozakończeniuetaputerenowego(np.Buchner2013,787-794;Cieśliński2014,45-63).Takżewwy-
padkubadańocharakterzepowierzchniowymjesttobardzopomocneoprogramowanie,przyczym
chodzituzarównooweryfkacjęterenową,jakipóźniejsząobróbkępozyskanychwjejtrakciedanych
(np.Bryk,Chyla2013,19-29).Wrzeczywistościwykorzystywanietychnarzędzitowchwiliobecnej
standardwykonywaniategotypuprospekcji:zgodnieznajnowsządostępnąinstrukcjąwykonywa-
niabadańAZP(NID2016,5)musząbyćonerealizowanewśrodowiskuGIS,aichostateczneefekty
1OdGeographicInformationSystem(zob.Urbański2011,9).
AdamMickiewiczUniversityPress©2021
