Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Postawaigestskładającychprzysięgę
zpodniesionąwgóręręką,któraniedotykałażadnegoparamentu
lubprzedmiotukultu2.
Tymsamymwięcpierwszym,alebardzoistotnymelementem,
którywramachprowadzonejtuanalizywymagaosobnegoomó-
wieniawkontekściegestu,jestkwestiasamejrękijakowizualnego
znakuskładanejprzysięgi.
Przyogromnymrozproszeniumateriałuźródłowego,wrozpa-
trywanymtuzakresiewdużejczęścidotądniezbadanego,wartote
rozważaniarozpocząćodterytoriówdzisiejszejFrancjiiodnajstar-
szychikonograficznychprzedstawieńtegotypugestu.Totambo-
wiemodIXw.byłysporządzanestosunkowoliczneodpisykomedii
rzymskiegopisarzaTerencjusza.Byćmożeztekstówtychkorzysta-
nowówczesnychszkołachgramatycznych.Cojednakszczególnie
ważne,azarazemtrudnedowyjaśnienia,odpisytebyłydodatkowo
zaopatrywanewilustracje.Wjednymztakichrękopisów,sporzą-
dzonymwIXw.,znalazłsięmiędzyinnymifragmentzkomedii
TerencjuszaDHecyre”,wktórymprostytutkaBacchisprzysięgała
staremuLachesowi,żeniestarałasięuwieśćPanfila.Nazałączonej
ilustracjiwidaćstojącąkobietęwdługiejsuknizpodniesionąwkie-
runkuinterlokutoraprawąrękąnawysokościszyiizwyprostowa-
nymitrzemapalcami:wskazującym,środkowymorazodchylonym
kciukiem3.Tekstwrazzikonograficznymprzedstawieniemdaje
pewność,żeówczesnyartystazpaństwakarolińskiegotakwyobra-
żałsobiegestprzysięgi.Namarginesiewartozauważyć,żeukazana
kobietawykonywałagoprawąręką.
TworzącywostatniejdekadzieXw.(między991a998r.)kro-
nikarzdziejówzachodniegopaństwaFrankówujegoschyłkuipo-
czątkówpanowaniaprzedstawicielinowejdynastii–Kapetyngów,
RicherzReims,odnoszącsiędoprzełomu990i991r.przedstawił
interesującąhistorięzprzysięgąwtle.Otowięczwolenniknowe-
2P
.Depreux,Laprestationdeserment,s.520–521.Tensamautorwinnym
artykuleprzeprowadziłanalizępraktycznegostosowaniaprzysięginaposzcze-
gólnychobszarachpaństwaKarolingów.Niestety,najmniejprzytejokazjiin-
teresowałgoproblemsamejwizualizacjijejskładania–por.P
.Depreux,Les
Carolingiensetleserment,s.63–80.
3J.-C.Schmitt,GestwśredniowiecznejEuropie,przekł.H.Zaremska,
Warszawa2006,s.101–103.
