Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zainteresowanierozwojemobszarówmetropolitalnychorazekonomikąrozwojumiastprzyczyniły
sięnapoczątkuXXIw.dointensyfikacjibadańnadmożliwościamizarządzaniarozwojemprzestrzennym
napoziomieregionalnym,dotykającychproblemustrefpodmiejskich.WPolsceprowadzilijem.in.Markowski
(1999,2005),Markowski,Drzazga(2005,2009),Lorens(2005c,2010),Banachowicz,Stawasz(2011),Markowski,
Marszał(2006),Smętkowskiiin.(2012),Gończ(2005),Wyganowski(2002),Jałowiecki(2002),azagranicąmi.in.:
vanderVeer(1994),Yifachel,Alexander(1995),Mazza(1998).
Problemustrefypodmiejskiejdotycząróżnorodneopracowaniazzakresuochronyśrodowiska,wartościprzy-
rodniczychikrajobrazowych.Wodniesieniudostrukturypolskichmiastistrefpodmiejskichwymienić
należybadania:Smogorzewskiego(1974),Stali(1973),Andrzejewskiego(1980),MajdeckiegoiWolskiego(1983),
ChmielewskiegoJ.T.(1988),StaliiZimnego(1990),Szulczewskiej,Kafan(1996),Przewoźniaka(2005,2009),
Szulczewskiej(2002,2006),Sołtysa(2009),Łaguny(2009),Matuszkiewicz(1990),Kostrowickiego(1990)oraz
Solona(2005)iDegórskiej(2002,2004,2005,2008).Wśródtychdlaaglomeracjiwarszawskiejzwracająuwagę
prace:Matuszkiewicz,KostrowickiegoorazDegórskiej36.
Dynamiczneprzemianyspołecznezwiązanezprzeobrażeniamistrefpodmiejskichzostałyodnotowane
iprzeanalizowanewpracachsocjologów,m.in.:Majera(1997),Wallisa(1987),Starosty(1995),Węgleńskiego
(1983,1988)orazwwielu,którewszczególnysposóbbiorąpoduwagęwarunkipolskie,wtym:Cendrowskiej
(1998),Frysztackiego(1997),Laskowskiej-Otwinowskiej(2002),SzmytkowskiejiMasika(2005),Więcław-
Michniewskiej(2006),Jałowieckiego(1987,2000,2009a,2009b),JałowieckiegoiSzczepańskiego(2002,2010)
czyKajdanek(2011,2012).
PolscyurbaniścisporączęśćbadańnaukowychpoświęciliwIIpołowieXXw.zagadnieniukształtowaniastref
podmiejskichwedługzałożonychmodelirozwojowychdlacałychaglomeracji.Wówczesnymsystemiepolitycz-
nymwiązanoztympodejściemdużenadziejenaplanowyrozwójprzestrzennyregionów(Guzicka,1974;Knapp,
1983,1986;ChmielewskiJ.M.,1981,1983;Jędraszko,1981;Goldzamt,Jargina,1980,iin.).Tworzoneprognozy
rozwojuukładówosadniczychwykluczałyjednakistnieniestrefpodmiejskichwrozumieniuprzyjętymdosfor-
mułowaniazaproponowanejwcześniejdefinicji.Zakładanobowiemrozwójskoncentrowanejzabudowywściśle
wyznaczonychobszarach.
Nowepolebadańnadstrefamipodmiejskimiotworzyłosięprzedurbanistamipolskimipotransformacjiustro-
jowej1989r.,gdynarastającymproblememstałosięrozpraszaniezabudowy-zauważanewprawdziewcześ-
niej(Adamczewska-Wejchert,1977;Jałowiecki,1987;Drapella-Hermansdorfer,1983,Bogdanowski,1983),jednak
niebudzącewiększegozainteresowaniaurbanistów,jakoproblemmarginalny.WPolscezjawiskoniekontro-
lowanej,nasilonejsuburbanizacji,powiązanejzezjawiskiemnsprawl-u”odnotowanezostałodopieronaprze-
łomieXXiXXIw.,aleteżwłaśniewtedy,pokilkulatachfunkcjonowaniawolnegorynku,samorządówlokal-
nychizmienionychprzepisówplanistycznych,efektynowegosystemustałysięzauważalne,astrefypodmiejskie
upodabniaćsięzaczęłydotychznanychzinnychczęściświata.Pojawiłysięznaczącezbioryopracowańdotyczących
tematusuburbanizacjiizagospodarowaniaobszarówmetropolitalnych,dotyczącejednocześniezagadnieństref
podmiejskich.Częśćbyłarezultatemkonferencjiiśrodowiskowychdyskusji,wktórychgłoszabieralinietylkourba-
niści[Lorens(red.)2005a,2005c;Jażdżewska(red.),2005].Opracowaniaporuszającezagadnieniestrefypodmiej-
skiejskupiałysięjednak,przedewszystkim,najejogólnymopisieipróbachwyjaśnianiageneralnychmechanizmów
jejprzemian.NatomiaststrukturąprzestrzennąstrefypodmiejskiejWarszawy,przekształcanejwwynikusubur-
banizacji,zajmowalisię,m.in.:Chmielewski(2002a,2002b,2005a,2005b),Gzell(2002a,2002b,2002c,2005,2010,
36Matuszkiewicz(1990),Kostrowicki(1990),Degórska(2002,2004,2008),Degórska,Deręgowska(2008).
19
