Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Nierównowagawsystemiegospodarka-społeczeństwo-środowisko
koordynujedziałania,wymuszazmiany,wzmacnia,zachęca,finansujeprocestrans-
formacji.Kilkalatdoświadczeńzwiązanychzsytuacjąkryzysowąnapoziomie
gospodarczym,społecznymipolitycznymuświadomiło,jaktrudnym,złożonym
iskomplikowanymprocesemjestzarządzaniezmianąnaszczeblupaństwaczyre-
gionu.
Wykorzystanieurozmaiconego,interdyscyplinarnegopodejściasystemowego
orazwielumateriałówźródłowych,dokumentówianaliznaukowychumożliwiło
przedstawieniezawartychwnichdiagnozsytuacjiiprzyczynkryzysu,takżetych
głębszych,związanychzjegocechamikonstytutywnymi.Pozwoliłoteżnaprześle-
dzenieprocesuposzukiwaniadrogiwyjściaiwreszcieopisanianowych,strategicz-
nychpriorytetówrozwojuisposobuichimplementacji.Wtympodejściuzawartesą:
zdefiniowanieproblemu,jegodiagnoza,czynnikideterminującedziałaniesystemu,
zakresczasowyiprzestrzennyproblemu,podmiotybiorąceudziałwzdarzeniach,
atakżeokreślenienowychcelówistworzeniemodelualternatywnegodladotych-
czasowego.Niebyłomożliweprzeanalizowaniewszystkichważnychipowiązanych
zesobąwątkówproblemutransformacjigospodarki.Skupionosięopisaniuuwarun-
kowańiprzyczyntransformacji,przedstawionojejkoncepcjęisposóbpomiaru.
1.1.2.Przyczynyikonsekwencjebieżącegokryzysu
Analizaprzyczynkryzysunapotykawieleprzeszkód,gdyżobecnykryzysjestwie-
loaspektowyiwielowymiarowy[EconomicCrisis…2009].
Kryzys-wedługW.Małeckiego-tokulminacyjnafazanarastającejsytuacji
zagrożenia,którapowstajewwynikuwystępującychniespodziewanychzdarzeń
[Małecki2009].Zewzględunazłożonośćtegoterminu,kryzysmożnazdefiniować
jakosytuację,wktórejistniejezagrożeniedlapodstawowychwartości,interesów
orazcelówinstytucjiigrupspołecznych.Jesttosytuacja,wktórejzagrożone
prawa,swobody,życieimienieobywateli.Kryzysjestczęstookreślanyjakopunkt
zwrotnydozmianynalepszelubgorsze.nWtradycyjnymujęciukryzystłumaczony
jestjakostanpoważnychtrudności,którycechujeto,żejestniekorzystnydlakogoś
lubczegoś[ś]Pojęciekryzysuużywanebywawsytuacji,gdyktoślubjakiśmecha-
nizmniemożenormalniefunkcjonowaćbądźnaoznaczenienajtrudniejszego,prze-
łomowegomomentuczywreszcienagłegoprzesileniapewnegostanu(np.choroby)
[Oniszczuk2010].
Wdyskusjinadkryzysemijegoprzyczynamiwzięliudziałświatowiipolscy
ekonomiści.Analizaikrytyczneuwagidotyczącekryzysugospodarkioznaczająteż
krytykęekonomiijakonauki.Kryzys-copotwierdzawielubadaczy-jestwielowy-
miarowyinajwiększyodlattrzydziestychXXw.[Fiedor2010;Jackson2009;Ko-
łodko2011a;Oniszczuk2010;Roubini,Mihm2011;Stiglitz2010].
G.Kołodkonapisał,żewskalicałegoświatajesttonajbardziejrozległykryzys
wokresiepowojennym[Kołodko2010].PodobniezauważaJ.Stiglitz,nazywając
ostatnikryzysneardeathexperience[Stiglitz2010].Powszechnieuważasię,że
23