Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawynaukośrodowisku
33
•potencjałzabudowaniaterenu,potencjałnośności(np.zdolnośćnośnadla
budynkówiruchudrogowego);
•potencjałusuwaniaodpadów(składowanieodpadów,mineralizacjapowsta-
jącychsubstancjiorganicznych,redukcjasubstancjiszkodliwych);
•potencjałdostępudowody(ilośćijakośćwódpodziemnychorazpowierzch-
niowychjakowódpitnychiużytkowych);
•potencjałprodukcyjny,biotycznypotencjałwytworzenia(produkcjaśrodków
odżywczychiużywekorazsurowcówodnawialnych).
Naokreślonymterenieprzyrodniczymmogąwystępowaćjednocześnieróżne
potencjały(np.potencjałdostępudowodyipotencjałprodukcyjnylubwypo-
czynkowyczyinfrastrukturalny).Ichwykorzystaniejestczęstozwiązanezróżnymi
konfliktami.Przykładowo,możnaograniczyćemisjęzanieczyszczeń,jeślipozna
sięzarównomożliwościśrodowiska,jegozdolnościprodukcyjne,granicejego
wytrzymałości,jakiekologiczneskutkiludzkichdziałańzwiązanezjegoużytko-
waniem.Ocenazdolnościwytwórczejdanegoterenuprzyrodywymagaszczegółowej
analizyposzczególnychpotencjałówopartejnarozległejspecjalistycznejwiedzy.
Znajomośćpotencjałówjestszczególnieważnam.in.przysporządzaniuplanów
zagospodarowaniaprzestrzennego,strategiiochronypowierzchniterenów
orazocenyoddziaływanianaśrodowisko(por.rozdz.IV
,1).
2.Koniecznośćzastosowaniamodelu
Środowiskoczłowieka(litosfera,pedosfera,atmosfera,hydrosfera,biosfera,technosfera)
stanowizłożonąstrukturęoddziaływańwczasieiprzestrzeni.
Pomiędzytymisferamizachodząskomplikowanewspółzależnościisprzężenia
zwrotne.Antropogenicznaingerencjawteelementyśrodowiskaprowadzidonie-
przewidywalnychskutków,pojawiającychsięczęstopodłuższymczasie.Należyzatem
znaleźćtakiemetody,dziękiktórymwspomnianepowyżejskutkibędąmogłybyć
odpowiedniowcześniezidentyfikowaneiocenione.Eksperymenty,któredotyczą
całegośrodowiska,sąalboniemożliwedosfinansowania,albowiążąsięzryzykiem
wystąpienianiepożądanychlubnieprzewidzianychskutkówwprzyszłości.Zkoleiroz-
szerzanienaprzyszłośćwnioskówzdotychczasowegodoświadczeniajestnienaukowe,
ponieważprzyszłeuwarunkowaniabędąznaczniesięróżnićodtychobecnych.
Wierniejszeodzwierciedlenierealnegosystemuśrodowiskowegouzyskujesię
dziękiwykorzystaniumodeli,zapomocąktórychprzeprowadzasięeksperymenty
myślowelubanalizujeprzebiegokreślonychscenariuszyzdarzeń.Uzyskanewyniki
pozwalająnauzasadnieniedecyzjioingerencjiwśrodowiskobądźojejzaniechaniu.
Modelowanieisymulacjastanuśrodowiskawprzyszłościwymagawdużejmierze
zrozumieniaprocesówwnimzachodzącychorazwiedzynatematrządzących
nimzależności.Dlategoteżpodstawowawiedzaoelementachśrodowiska,czyli
powietrzu,glebie,wodzieibiosferze,jakiozależnościachwystępującychmiędzy
