Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
patrywanawkontekścieogólnobałkańskim,zawiera(podobniezresztąjak
pozostałebałkańskiekulturyludowe)wieleelementówarchaicznych,pozwa-
lającychnarekonstrukcjęstarożytnychmitów,mitycznychpostaci,wierzeń
iobrzędów.
Współpraca„uczonyzbieracz”prowadziwpraktycedopowstania
„bułgarskiejszkołyfolklorystycznej”
22.MateriałzebranyiwydanywSbNU
poddawanyjestrefleksjinaukowej,awięctekstfolklorystycznyinaukowy
bezustanniesięwzajemniewsobie„przeglądają”.Publikowanebajki,legendy
ipodaniastająsięnatychmiast(bądźniemalnatychmiast)obiektemkomentarza
naukowegoiodwrotnie:częstoetnologstymulujeitworzyramymetodolo-
gicznepracyterenowejzbieracza,redagujeteksty,pomagaprzygotować
wydanie.Przykłademowocnejwspółpracyłączącejempirięzrefleksjąnaukową
sązwiązkiI.SziszmanowaiinnychwspółpracownikówSbNUzMarkiem
Cepenkowem(1829–1920)zjednejstrony,zdrugiejzKuzmanemSzapka-
rewem(1834–1909).
Początekfolklorystykibułgarskiejwiążesięzezbieraniemmateriału
folklorystycznegozMacedonii,aopublikowanywZagrzebiuw1861r.przez
pochodzącychzeStrugibraciDimitraiKonstantinaMiładinowów(1810–1862,
1830–1862)zbiórBułgarskiepieśniludowe
23,razemzksiążkąVerkoviciaPieśni
ludoweBułgarówmacedońskich(1860),dajepierwszypełniejszyobraz
bogactwabułgarskiejtwórczościludowej.Wartoodnotowaćfakt,iżwzbiorach
tychopublikowanokilkabajekilegend,аwtymsamymczasieS.Verković
kompletujeobszernearchiwumprozyludowej,wydanepojegośmierci
wPradze.Romantyczno-odrodzeniowypatosbraciMiładinowówudzielasię
ikolejnemupokoleniuzbieraczyzMacedonii.UrodzonywPrilepieM.Ce-
penkowpowyzwoleniuBułgariiosiadawSofii,gdziezpomocąI.Szisz-
manowawydajewSbNUpieśni,bajki,legendyipodaniazeswojego
rodzimegomiastaijegookolic,atakżezregionówBotewgradu,Samokowaiin.
Pozostawiaposobiebogatearchiwum,przechowywanewBułgarskiejAkademii
Nauk,wktórymwidaćuwagiredaktorskieSziszmanowa(zcałąpewnością
częśćmateriałuprzygotowywanabyładodruku).AleM.Cepenkowniedoż
tegowydania.Napodstawiejegoarchiwumitekstówopublikowanychprzezeń
wSbNUmateriałyfolklorystycznezebraneprzeztegorzemieślnikaikupca
zPrilepuwydanezostałypojegośmiercidwukrotnie,wSkopjeiwSofii
24.
22AutoremterminujestTodorIwanowŻiwkow.Zob.Т.Ив.Живков,Ощеняколкодуми
зафолклорнатакултура,Езикилитература”,кн.6(1991),s.43–56.
23Zob.wyd.fototyp.БългарскинароднипеснисъбраниотбратяМиладиновци
ДимитрияиКонстантинаиизданиотКонстантина,София1981.W1962r.tasama
książkawychodziwSkopjept.Миладиновци.Зборник1861–1961.
24М.К.Цепенков,Македонскинародниумотворби.Гл.yредникК.Пенушлиски,
т.1–10,Скопје1962;М.К.Цепенков,Фолклорнонаследствов6тома,т.1:Автобио-
графия.Песни.Пословициихарактернидуми,София1998(dor.2005ukazałysiętrzytomy).