Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
światopoglądowych,którychniesposóbprezentowaćwkatego-
riachpojęciowych.Innymisłowy,przykładwspółczesnejEuropy
jasnowskazuje,żemaonabogatąprzeszłość,splatającąsięwnie
zawszebezkonfliktowychdziejachhistoryczno-politycznych.Bez
wątpienia,będziemiećtakżewspólnąprzyszłość,wktórejpań-
stwainarodywyraźniejużwykształcąwzajemneodniesienia.Sty-
mulowanenowymiczasaminiemogąonejednakabstrahowaćod
dorobkukulturowego,zmocnoakcentowanąmyśląParmenidesa
iPlatona,legalizmemrzymskimoraztradycjąchrześcijańską,
zwieńczonąwielkimisystemamiteologiczno-filozoficznymi.Ztym
tylko,żeobserwującrozbiciechrześcijaństwanalicznenurtywyz-
nanioweinarosłewokółnichsporydoktrynalne,trudnooczekiwać
jegoreaktywacjiwformiemonolituświatopoglądowego.Mimo
towartodemonstrowaćteczynniki,którehistorycznie,duchowo
iintelektualniewyznaczajądobrostannaszegokontynentu.Zcałą
mocąnależypodkreślaćrównieżniekwestionowaneznaczeniecza-
sówantycznychdlaciągłościdziejóweuropejskich.Niemawszak
wkulturzeeuropejskiejtakiegomotywu,któryniesięgałbykorze-
niamiantykuizniegoożywczoniewyrastał5.
Wpisująctradycjęstarożytnąwdzieńdzisiejszy,należypamiętać,
iżwprzeszłościświadomośćEuropykształtowałasięnapograni-
czuwielu,niekiedyradykalnieodmiennychkultur.Nieszczędzono
przytymwysiłku,abypodporządkowaćjejednejidei,wrów-
nymcochrześcijaństwostopniu,wzmacnianejobietnicąświetla-
nejprzyszłości.Towłaśnieideitejzawdzięczamy,iżkontynuacje
rzymskiegolegalizmu,objawionewprawno-państwowymsys-
temieorganizmówpolitycznych,niebyływynikiemsamejtylko
teorii,lecznadewszystkopraktycznegouporządkowaniaświata.
Zuwaginatokoniecznestałosięwypracowaniejednegojego
profilu,potwierdzonegoautorytetemsamegorozumu.Baczna
obserwacjajegorozwojupokazujewyraźnie,żezjawiskopostmo-
dernistycznegorelatywizmukulturowego,kształtowanemiędzy
innymirozumemtranswersalnymWolfgangaWelscha6,wstosun-
kowokrótkimczasiestałosięnaczelnymrytemponowoczesności,
adoptowanymnapotrzeby„odwróconegoplatonizmu”.Wrezul-
5
Zob.T.Kroński,Rozważania..,.,s.294.
6
Zob.W.Welsch,Naszapostmodernistycznamoderna,tłum.A.Zeidler-Jani-
szewska,R.Kubicki,Warszawa1998.
7
