Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Gacka,ZnaczenieosobywteologiiJozephaRatzingera-BenedyktaXVI,Warszawa2010
ISBN978-83-7072-617-1,©byWydawnictwoUniwersytetuKardynałaStefanaWyszyńskiegowWarszawie2010
22.
OSOBAITEOLOGIA
NastępnieOjciecŚwiętymocnopodkreśla:nPrawdziwyistabilny
pokójzakładaposzanowanieprawczłowieka.Jeślizaśfundamentem
tychprawjest«słaba»koncepcjaosoby,czyżnieosłabitoichrów-
nież?Widaćtuwyraźnie,jakgłębokoniewystarczającajest«relatywi-
stycznakoncepcjaosoby»,kiedymaonauzasadnićjejprawaiich
bronić”(nr12).Dylematpojawiającysięwtymprzypadkujestoczy-
wisty,zauważaBenedyktXVI:prawaprzedstawianejakoabsolut-
ne,aleichfundamentjesttylkorelatywny,względny.Dlategowobec
niewygodnychwymagaństawianychprzezjakieśprawo,wielupodaje
jewwątpliwośćalbodecydujeojegozawieszeniu.
Dostrzegającsłabepojęcieosobyjakogłównyproblemwspółczes-
nejcywilizacji,BenedyktXVIstwierdza:nTylkowówczas,gdyprawa
człowiekazakorzenionewobiektywnychwymogachnaturydanejmu
.
przezStwórcę,możnawykazaćsłusznośćprzyznawanychmupraw,
bezobawy,żezostanązanegowane.Jestzrozumiałe,żeprawaczło-
wiekawiążąsięzjegoobowiązkami.Słusznienatentematpowiedział
MahatmaGandhi:«GangesprawwypływazHimalajówobowiąz-
ków».Jedyniewtedy,gdystaniesięjasnetofundamentalnezałożenie,
będziemożnaodpowiedniobronićnieustanniedziśatakowanychpraw
człowieka.Gdybrakowejjasności,tosamowyrażenie«prawaczło-
wieka»używanejestwodniesieniudopodmiotów,któreróżniąsię
bardzomiędzysobą:dlajednychosobaludzkamatrwałągodność
iprawaobowiązującezawsze,wszędzieikażdego;dlainnychbędzie
toosoba,którejgodnośćzmieniasię,ajejprawazawszepodlegają
dyskusji:codotreści,czasuimiejsca”(nr12).
Wedługklasycznegopojęciaosobywfilozofiiosobajestnietylko
bytem(ontologia),aletakżekategoriąpoznawczą(epistemologia)ipo-
rządkującączyny(etyka).Wteologiikategoriaosobypozwalarozróż-
nić:RzeczywistośćStwórcy(OsobyBoskie)irzeczywistośćstworze-
nia(osobystworzone).Wrzeczywistościstworzonejkategoriaosoby.
pozwalarozróżnić:kosmologię(powstaniewszechświata),angelolo-
gię(osobyanielskieorazosobyupadłychaniołówdemony)iantro-
pologię(człowiekjestosobą,czylikoronąświatawidzialnego).
Wontologiifilozofiarozróżniamisteriumosobyinatury:nNatura
rozumnanieposiadasamoistnościjakonatura,subsystujewosobie.