Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
szkielet,aujegostópwidniejenapis:DNiebawiszsię,nieżyjesz”.Działanie
skomplikowanychznaczeńindywidualnychkażdegoztychDboardów”spię‑
trzasięidezorganizujenawzajemdziękiumieszczeniuichnaprzeciwsiebie.
Aledziejesiętoprzypadkiem,dziękimojemuwejściumiędzytedwakomu‑
nikaty
.Zanimnastąpiaktmyślenia,wytyczeniazwiązków,najpierwanalogii,
anastępniealegorii,iichinterpretacji,mojeciałoprzypadkiemwyznaczyło
iprzekroczyłolinieznaczeńpowołanychmiędzydwomatekstami.Oczywi‑
ścienicwtymoryginalnego.Podobnaanalogiamogłazostaćdostrzeżonanie
tylkodziękimnie,aleiwieluinnymprzechodniom.Ajednakmojespojrzenie
jestodmienneiwywołujewemniespecyficznezdarzeniesensu.
Dwietablicepatrząnasiebiemoimioczami,którewcześniejpatrzyłyna
majowązieleńbuków,napoematEliotaiwieleinnychsłów
.Terazwidzą
funeralnągroteskęorazilustracjędoZabawićsięnaśmierćPostmana.Pleniące
sięodniesienia,niekończącesięintertekstyodsuwajągrozę,którazamigotała
nachwilęwtymzetknięciuśmierciprawdziwejizabawnej,bokonceptualnej.
Aleszybkootymzapominam,dzięki—domagającemusięopanowania—
nadmiarowisensów
.Wstrętnainiemoralnajestszybkośćtejrefleksji,bieg
myślikugroźnejtreści,zadomowieniewniej,brakoporuinnegoniżreto‑
ryczny
.InaczejniżdlaGilgameszawznakomitejanalizieJanaKotta,śmierć
jestdlamniebliskimsłowemimimowszystkoodległymlękiem11.
Czyżbymzatemmyślał(czylimówił)ośmierci,żebyniemyślećośmierci?
Wjakiejśmierzeprzypominamdziecięcychbohaterówzwielkiegoopowia‑
daniaKonopnickiejNaszaszkapa,zfragmentu,wktórymnarratoropisuje
pogrzebwłasnejmatki:DDreptaliśmyobokszkapywesoło,ochoczo,akrzyże
cmentarnewciążrosłyarosłyprzednami…”.Wprawdzieczytamikomen‑
tujęliteraturę,któramówiosprawachstrasznych,alebyćmożeczyniętak,
abywnajdoskonalszysposóbominąćtezagadnienia,doznającpocieszenia
wfunkcji,jakąsprawuję;wbezpieczeństwiegrozyzastygłejwznakualbo
śledząclosypostaci,którychfikcyjneistnieniezostałoobdarowanełaską
sensu.
Wlekturzekażde,nawetnajbardziejabsurdalnelubprzerażające,zdarze‑
niedostępujeodkupieniazbezsensu;przeczytanedowodzi,żeniepowstało
napróżnoiniezapadłownicość.Atoprzecieżfałsz,choćnajszlachetniejszy
.
Służącmu,historykliteraturypodejmujepracęnacmentarzu.Stądjegooswo‑
jenieiczęstabezmyślnośćlubzobojętnienie.Patrzącwsteczlubwprzyszłość
tekstów,widzitosamo—groby
.Świadometegomyśleniehumanistyrozpo‑
znajeswojąpowinnośćwrozmaiciepojmowanychpracachekshumacyjnych,
doczegozachęcająlustrzaneetymologie:humanus—Dludzki”,podczasgdy
humustoDziemia”.Nawetróżnicamiędzyłacińskimiwyrazami,czylicząstka
11
DŚmierćjestjeszczedalekimsłowem,alejużbardzobliskimlękiem”.J.Kott:Gilgamesz,
albośmiertelność.W:IdeM:Pismawybrane.T
.3.Red.T
.Nyczek.Warszawa1991,s.433.
16
