Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dnajwiększymkrokiemnaprzódbyłobystwierdzić,żewszystko,cofaktyczne,
jestjużwprzódyteorią”5.
Doświadczeniefilologa,czyszerzej:interpretatora—byciawieczniespóź‑
nionymwobecteoriisprawia,żewielcyteoretycyjawiąsięnamniczym
zbieglibogowie,amytoDśmieszniespóźnienibadaczeichcienia”zwiersza
LeśmianaBetleem.Zarazemtoźródłoweopóźnieniewobecteoriiokazuje
sięwarunkiemlekturyliterackiej.JaknapisałniedawnoKrzysztofKłosiński
oGilgameszu,czylioliteraturze:
SięgającdopierwszegoznanegoDdziełaliterackiego”,chcępowiedzieć,że
literatura,odkądsiępojawia,jestjużwzupełnościsobą,zewszystkimi
możliwościami,jakiewniejaposterioriodkrywamy
.TrzebanamProusta,
żebynazwaćautotematyzmGilgamesza.Aleontamjużjest6.
Bezjakiegośjęzykateoriiliteraturajesttylkosobą,czylielipsąsiebie.
Oddzielającteorięodliteratury
,skazujemysięnaprzemian:nabyciegapiami
(etymologiasłowaDteoretyk”towszakDobserwator”)lubnauprawianie
teorii,czyligatunkupisaniaopowiadającegoorobieniuteorii.Lekturazawsze
odbywasięwjakiejśDsytuacjiteoretycznej”,teoriazaśuwolnionaodswego
przedmiotulubwyrzekającasięzwiązkuzeswymprzedmiotemwyznaje
swojąsamozwrotnośćicynizm.
Bodziśteoriesąprzedewszystkiminstrumentamiwalkiosamozacho‑
waniehumanistyki.
Ponowoczesnasytuacjapluralizmuteoretycznegoniesieobietnicęswo‑
bodnegowyboru,wolnejgrywteorie,ajednakdlamnieowaafirmacja
wolnościnarynkujęzykówskrywahisteriębezradnejniepewności,kuczemu
sięzwrócić,abymiećspołeczneznaczenie.Pluralnośćpozostałajedynym
pewnymatrybutemteorii—tejpomnożonejipisanejzmałejlitery
.
Aprzecieżwybórteoriiniejestnigdyjedyniekaprysemuczonego,który
radośniewybieraDzzasobówjęzykówfeministycznych,genderowych,que‑
erowych,etnicznych,rasowych,postkolonialnych,postpsychoanalitycznych,
anawetinformatycznychczyekologicznychiwieluinnych”—doczegoza‑
praszaAnnaBurzyńska7.Radosnaswobodabuszowaniawmagazyniezteo‑
riamikiepskomaskujeoportunistycznyagnostycyzm,reaktywnośćteoretycz‑
nychmodnisiów,niecierpliwąpowierzchownośćteoretycznychturystów,
którzymoglibyosobiepowiedzieć,parafrazująctytułkomediiMelaStuarta
(Jeślidziśwtorek—jesteśmywBelgii):DJeślitotrzecisemestr—jestemeko‑
5DThegreateststepforwardwouldbetoseethateverythingfactualisalreadytheory”.
Zdanieprzeczytanenastronieinternetowej:http://www.poemhunter.com/johann‑wolfgang‑
‑von‑goethe/quotations/page‑11[datadostępu:11.04.2011].
6K.Kłosiński:Nicośćwpracy.DTekstyDrugie”2010,nr1/2,s.92.
7A.BUrzyńska:Wystarczyczytać.DTekstyDrugie”2010,nr1/2,s.30.
23
