Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Podatkisamorządowe
krajowego.KonstytucjaRPwart.167ust.1gwarantuje21jednostkomsamorząduteryto-
rialnegoudziałwdochodachpublicznychodpowiedniodoprzypadającychimzadań.
Wraziezmianwzakresiezadańikompetencjijednosteksamorząduterytorialnegonależy
natomiastdokonaćodpowiednichprzesunięćwpodzialedochodówpublicznych22.Po-
dobnąwswejtreściregulacjęzawieraustawaosamorządziegminnym.Stanowiona,
wart.7ust.3,żewrazienałożenianagminęnowychzadańnależyzapewnićjejkonieczne
środkifinansowewpostacizwiększeniadochodówwłasnychlubsubwencji.Zbliżoną
normęzawieratakżeustawaosamorządziewojewództwa.Wymagaona,abywrazie
przekazaniawojewództwunowychzadańzapewnićmukonieczneśrodkifinansowe
poprzezzwiększeniedochodówwłasnych(art.67ust.3u.s.w.).Zkoleiustawaosamo-
rządziepowiatowymwskazuje,żewrazieprzekazaniatejjednostcesamorząduteryto-
rialnegonowychzadań,należyzapewnićjejnależneśrodkiwpostacizwiększeniado-
chodów(art.56ust.3u.s.p.).
Wskazanewyżejregulacje,mimowymagańprzekazaniaśrodkówfinansowychko-
niecznychnarealizacjęnowychzadań,niegwarantująjednakjednostkomsamorządu
terytorialnegoprzekazaniaśrodkówpieniężnychwystarczającychnapełnąrealizację
nałożonychnaniezadań.Środkamitakiminiedysponujebowiemrównieżpaństwo23.
PoglądtakiznajdujeuzasadnienieworzecznictwieTrybunałuKonstytucyjnego.Stwier-
dziłonwjednymzeswychorzeczeń,żekoniecznośćzapewnieniajednostkomsamo-
rząduterytorialnegoodpowiedniegopoziomudochodównieoznacza,żepoziomten
możebyćustalanywoderwaniuodzasobówfinansowychpaństwa.Należypodkreślić,
żeprzepisyKonstytucjiRP,EuropejskiejKartySamorząduLokalnegoorazsamorządo-
wychustawustrojowychwymagająjednak,abypodziałuśrodkówpublicznychmiędzy
organyadministracjirządowejagminy,powiatyiwojewództwasamorządowedokony-
waćproporcjonalniedowysokościwydatków,jakiewiążąsięzrealizacjązadańpublicz-
nychprzypisanychustawamidozakresudziałaniatychwładzpublicznych.
Proporcjonalnośćpodziałudochodówpublicznychdopodziałuzadańjestzasadą
odośćogólnymcharakterze24.Jejtreśćwodniesieniudokonstrukcjikonkretnychźródeł
dochodówjednosteksamorząduterytorialnegookreślawięcustawodawcazwykły.Kon-
stytucjaRPzastrzegabowiemwyłącznieustawowytrybdlaokreślaniaźródełdochodów
jednosteksamorząduterytorialnego25.Ustawodawcyprzysługujeprzytymdalekoidąca
swobodawokreślaniuzarównoźródeł,jakipoziomudochodówwłasnychgmin,po-
wiatówiwojewództwsamorządowych26.Warunkiemzachowaniatakiejswobodyjest
21Por.M.Bogucka-Felczak,Sądowaochronaprawjednosteksamorząduterytorialnegododochodów,FK2014,nr3,s.5in.
22Por.art.167ust.4KonstytucjiRP.
23Por.uzasadnieniewyrokuTKzdnia12kwietnia2005r.,K30/03,OTK-A2005,nr4,poz.35.
24Możebyćrozumianajakodyrektywaadekwatnegolubproporcjonalnego,wścisłymtegosłowaznaczeniu,
podziałuzasobówpublicznych,wtymdochodów,międzyadministracjęrządowąijednostkisamorząduterytorialnego.
Pierwszaznichzakładapierwszeństwosamorząduprzezrządowymsektoremfinansówpublicznychwdostępiedo
źródełdochodów.Opierasięnazałożeniu,żejeśliśrodkiprzekazywanesamorządombędązbytmałewstosunkudo
kosztówrealizacjiprzekazanychimzadań,towbudżetachsamorządowychbędziesiępowiększaćlukafinansowa
uwidocznionawformiedeficytubudżetowego.Proporcjonalnośćrozumianaściślepolegazaśnapodzieleniu
dostępnychzasobówwtakichsamychproporcjach,wjakichpodzielonoodpowiedzialnośćzarealizacjęzadań
publicznych.Zapewnieniejednostkomsamorząduodpowiednichźródełdochodówniepowinnobowiemprowadzić
douniemożliwieniarealizacjizadańpublicznychprzezadministracjęrządową.Por.A.Niezgoda,Podziałzasobów
publicznych...,s.46in.
25Zob.art.167ust.3KonstytucjiRP.Por.teżwyrokTKzdnia31maja2005r.,K27/04,OTK-A2005,nr5,poz.54.
26Por.uzasadnieniewyrokuTKzdnia15grudnia1997r.,K13/97,OTK1997,nr5–6,poz.69.
28