Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wzajemnerelacjewzrostuirozwojugospodarczego
19
1)Wszelkidługotrwałyproceszmiankierunkowych,wktórychmożnawyróż-
nićprawidłowoposobienastępująceetapyprzemian(fazyrozwojowe)dane-
goobiektu(układu),wykazująceobiektywniestwierdzalneróżnicowaniesię
obiektu(układu)podokreślonymwzględem;
2)Proceskierunkowychprzemian,wtokuktóregoobiekty(układy)danegoro-
dzajuprzechodząodformlubstanówprostszych,niższych,mniejdoskona-
łych,doformlubstanówbardziejzłożonych,wyższych,doskonalszychpod
określonymwzględem.
Wliteraturzezawracasięuwagęnapowszechniejszeużycieterminurozwój
wpierwszymznaczeniu.Zgodnieztymujęciem,rozwójmożemiećcharakterza-
równoprogresywny,jakiregresywny6.Wedługprzywołanejencyklopediitakro-
zumianepojęcierozwojujestściślezwiązanezpojęciempostępu7,natomiastnie
sąonetożsame.Należypodkreślić,żekategoriapostępniejestizeswejnaturynie
możebyćrównoznacznaczyutożsamianazkategoriąrozwój,gdyżjejspecyfikapo-
leganatym,żesamawsobiejestneutralnaetycznie,ajejużytecznośćmożesłużyć
rozwojowibądźgouniemożliwiać.Whistoriiludzkościmożnaodnaleźćprzykłady
eksperymentów,któreniewątpliwiebyłypostępem,aleniewielemiaływspólnego
zrozwojem.
M.Nasiłowskidefiniujerozwójgospodarczyjakoflhistoryczny(długofalowy)
procestakiejwewnętrznejekonomicznejispołecznejtransformacjikraju,którado-
prowadzadopowstaniaspołeczeństwaposzukującegodrógpoprawyswejsytuacji
gospodarczejizorganizowanegowsposóbumożliwiającyizachęcającyobywateli
doinwestowaniawkapitałmaterialny,ludzkiiintelektualny,niezbędnydonie-
przerwanejjegoakumulacji”8.Autortejdefinicjipodkreśla,żeoilewzrostgospodar-
czypoleganarozszerzeniuiulepszeniumaterialnychorazosobowychczynników
produkcji,otylerozwojowitowarzyszywewnętrznatransformacjaspołeczeństwa,
zmianajegostrukturyzawodowejispołecznej,którasprzyjastopniowejpoprawie
jegobytumaterialnegoispołeczno-kulturowego,czylidobrobytowi.
Dokonującrozróżnieniapomiędzyterminemflwzrost”iflrozwój”,należypamię-
tać,żerosnąćtoznaczyzwiększaćsiępodwzględemrozmiarupoprzezprzyswaja-
nielubprzyrostsubstancji,natomiastrozwijaćsięoznaczaposzerzaćalborealizo-
waćswojemożliwości,któreprowadządopełniejszegolublepszegostanu.Jeślicoś
rośnie–stajesięilościowowiększe,gdycośrozwijasię–stajesięjakościowolepsze
lubprzynajmniejinne9.
DoprzeobrażeństrukturalnychwrozwojuodwołujesięE.Oziewicz,twier-
dząc,żerozwójgospodarczytonietylkozmianywielkościwskaźników,aleprzede
wszystkimzmianyocharakterzejakościowymistrukturalnym,jakieimtowarzy-
6
Z.Dobrska,Pojęcierozwojugospodarczego-analizawstępna,[w:]Rozwójwdobieglobalizacji,podred.
A.Bąkiewicz,U.Żuławskiej,PWE,Warszawa2010,s.23.
7
Wjęzykupotocznymsłowoflrozwój”jestczęstozamiennieużywanezterminemflpostęp”.Nie
możnajednakprzenieśćtegonagruntnaukowy,gdyżmiędzytymipojęciamiwystępująpewne,trudne
nierazdosprecyzowania,różnice,powodujące,żeówzakreswymiennościbywaograniczony.
8
M.Nasiłowski,Systemrynkowy.Podstawymikro-imakroekonomii,Wyd.KeyText,Warszawa2004,
s.377.
9
E.Skawińska,K.G.Sobiech,K.A.Nawrot,Makroekonomia,PWE,Warszawa2008,s.108.
