Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mechanizmyiźródławzrostugospodarczegonaświecie
33
łalnościgospodarczej,zakresingerencjipaństwawprocesygospodarcze,ko-
rupcjaizwiązanezniąodchyleniaalokacjiczynnikówprodukcjiodstanu
optymalnego,elastycznośćrynkupracy,szczególniewzakresieprocedurza-
trudnianiaizwalnianiapracownikóworazwzakresienegocjacjipłacowych);
•jakośćpolitykigospodarczejispołecznejpaństwa.
Determinantyfldługookresowe”,określonejakopośredniedeterminantytrzecie-
gorzędurozwojugospodarczego,obejmują:
•naukę,wiedzęiinnowacyjność(kapitałwiedzynaukowej),
•edukacjęipoziomwiedzyspołeczeństwa(kapitałwiedzyspołeczeństwa),
•poziomcywilizacyjnyikulturalny–mentalnośćspołeczeństwa.
IstotneznaczeniematuteżwyjściowypoziomPKBpercapita.Porównawczeana-
lizymiędzynarodoweniedająpodstawdojednoznacznychwnioskówcodoczyn-
ników,którezadecydowałyowystępującychobecnieróżnicachpoziomurozwoju
gospodarczego(PKBpercapita).Strukturawykorzystywanychdostępnychczynni-
kówprodukcjiróżnisięistotniemiedzykrajamiopodobnympoziomierozwoju
gospodarczego75.
Doproblemówwzrostugospodarczegomożnapodchodzićjeszczeinaczej,
amianowiciejakoprocesuwykorzystaniabędącychdodyspozycjiwszystkichzaso-
bów,czylikapitałów76.Gospodarkakrajuosiągatymwyższywzrostgospodarczy,
imlepiejwykorzystujeznajdującesięwjejdyspozycjizasoby,takiejak77:
•warunkinaturalne:lokalizacja,złożasurowców,lasy,walorykrajobrazowe,
klimat,wodęitp;
•finansowezasoby:oszczędności,rezerwymiędzynarodowe;
•kapitałwytworzonyprzezczłowieka:budynki,drogi,mosty,infrastruktura
telekomunikacyjna;
•kapitałinstytucjonalny:prawnaochronawłasnościmaterialnejiniematerial-
nej,sprawnośćadministracjirządowej,sprawnośćfirm;
•zasobywiedzy:patenty,zapleczenaukowe,eksperckie;
•kapitałludzki;umiejętności,potencjałtwórczy;
•kapitałkulturowy:postawyiwartościzwiązanezinnowacjami.
Wartozwrócićuwagęrównieżnasposób,wjakidotychczasowebadaniaempi-
rycznenadwzrostemgospodarczymidentyfikujączynnikiwzrostugospodarczego78:
•inwestycjewkapitalerzeczowym(główniewinfrastrukturze),wtymbezpo-
średnieinwestycjezagraniczne(BIZ),
•inwestycjewkapitaleludzkim(edukacjaiochronazdrowia),
•poziomrozwojusektorafinansowego,
75
L.Zienkowski,Determinantyiperspektywywzrostugospodarczegownadchodzącychlatach-próbasyn-
tezy,[w:]VIIIKongresEkonomistówPolskich,Polskawgospodarceświatowej-szanseizagrożeniarozwoju,
htp://www.pte.pl/pliki/0/247/Sesja_plenarna_29_listopada.pdf(1.03.2011),s.98-99.
76
ZaM.Nogą,kapitałtozasóbekonomicznyzdolnydosamoodtwarzaniasięitowskalirozszerzają-
cej.Kapitałniemusiodznaczaćsiętrwałościątechniczną.Istotąkapitałujestto,żewprocesieprzekształ-
ceniasięwstrumieńdóbriusługuruchamiasięprocessamoodtworzenia.Por.M.Noga,Makroekonomia,
Wyd.AEweWrocławiu,Wrocław2000,s.70.
77
M.Noga,Codecyduje…,s.6.
78
M.Próchniak,Czynnikiwzrostu…,s.34.
