Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
ŻydzinaBiałorusi
trzyziemie-Brześcia,PińskaiGrodna.Każdazziemgromadziłaprzedstawicieli
gmin.Ziemiabrzeskabyłanajliczniejsza,wjejskładwchodziłookoło29gmin,
łączniezMohylewemiWitebskiem(madinatrusa),Mińskiem,Słuckiem,Wło-
dawąiBiałą.Wobradachziemigrodzieńskiejbrałoudział7reprezentantówgmin
-odKuźnicy,Indury,poLidę.Ziemiapińskamiała8reprezentantówgmin-
odKleckadoTurowaiNizu.OdrębnąziemiętworzyłopoczątkowoWilno,
aw1652r.weszłodolitewskiegowaadu,jakoczwartaziemia.Słuckw1691r.
wyszedłnatomiastzreprezentacjiBrześciaLitewskiego.WaadLitewskifunk-
cjonował138latiodbył33posiedzenia.Najwięcejposiedzeńodbywałosię
wSielcu,miejscowościpołożonejwwojewództwiebrzeskim,niedalekoPrużan,
innezbierałysięwChołmsku,Brześciu,KrynkachczywPrużanach.
WiekXVIIbyłokresemnajwiększejaktywnościWaaduLitewskiego.Jedną
znajważniejszychjegofunkcjibyłpodziałsumpodatkupogłównegonałożonego
naposzczególnegminyisamazbiórkapieniędzy.Pozasądzeniemsprawiopieką
nadszkołami,postanowieniaWaaduLitewskiegodotyczyłyregulacjisprawgos-
podarczych:handlu,rzemiosła,arend.Głównymośrodkiemdecyzyjnym,zwła-
szczasądowym,byłdlaziemstwbiałoruskichBrześćLitewski(spodjegowładzy
wyszedłtakżePińskiSłuck).Zczasemdalszekahałyopuszczałyzgromadzenia
ziemstw,jakmiałotomiejscewprzypadkurejonumohylewskiegoiwitebskiego,
któryopuściłygminySzkłowaiKopysi.WXVIIIw.waadtraciłautorytetwzwiąz-
kuzkonfliktamispołecznymiwgminachidominacjąstarszyznykahałunad
ogółemludnościgminy
6
.
NapoczątkuXVIIIw.utworzyłysięinnezgromadzeniaziemstw.Natery-
toriumMińszczyznypowstałoziemstwolicząceokoło40gmin.Zaczasówrabi-
natuRafaelaHamburga,wlatachpięćdziesiątychXVIIIw.,rezydencjamieściła
sięwŚmiłowiczach.MohylewszczyznaiwschodniaczęśćWitebszczyznyutwo-
rzyłytzw.SynagogęBiałoruską.ZachodnierejonyWitebszczyznywchodziły
wskładinnegoziemstwa,aterenywokółKresławia,wrazzobszaremwiżuń-
skiem,przynależałydojednegoztrzechziemstwnaŻmudzi.Nasejmikach
ziemstwporozwiązaniuWaaduLitewskiegowlatachosiemdziesiątychXVIIIw.
rozstrzyganosprawylokalne.
Podziałnaziemstwastanowiłtakżepodstawędonaliczaniapodatków.Liczbę
mieszkańcówirangęgospodarcząposzczególnychziemstwukazujerejestrpo-
datkowy.Wedlerejestrówsejmusłuckiegoz1761r.SynagogaBiałoruska
(wschodniaWitebszczyznaiMohylewszczyzna)płaciła16500zł,PołockzUsza-
czemiDzisną3tys.zł,regionwokółMińska-4260zł,Mińsk,wydzielonyjako
osobnypłatnik,zobowiązanyzostałdozapłacenia1tys.zł,PińskrazemzLa-
chowiczamiiKleckiem-2840zł,SłuckzGłuskiemiKopylem-2420zł,Nowo-
gródek,wydzielonyjakoodrębnypodatnik-300złiDrujawrazzprzykahałkami
naprawymbrzeguDźwiny-750zł.BrześćiGrodnopłaciłyskładkiodrębne,tj.
3920zł,costanowiło6,5%sumyogólnejnależnychpodatków
7
.
6
JewrejskajaEncikłopedija,t.10,s.305-309.
7
Tamże,t.5,s.167.
