Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
BarbaraMilewska-Waźbińska
zmarłego,podkreślonojegowyjątkowośćiniepowtarzalność,atakieujmowanie
sylwetkibohaterawyróżniawłaśniebiografistykęrenesansową13.
Trzebawspomnieć,żewśródinsygniówgrobowychostatniegoJagiel-
lonaznajdująsiętabliczkiinskrypcyjne:jednaprzeznaczonabyładownę-
trzatrumny,drugaprzytwierdzonazostaładocynowegosarkofagu.Autorem
łacińskiegotekstuzapisanegonadrugiejznichbyłAndrzejPatrycyNidec-
ki
14
.MarekJanickiprzypuszcza,żeznakomityfilologułożyłrównieżtekst
umieszczonynatabliczcetrumiennej
15
.Możeonbyćtakżeautoremcyto-
wanegowyżejepitafium.Dotakiegownioskuskłaniaporównanietekstów
ztabliczekizpomnika.
Natabliczcenasarkofaguprzeczytaćmożnamiędzyinnyminastępującą
charakterystykęzmarłego:DPRINCEPSCONSILIOQUAMFACTOPROMP-
TIOR,UTROQUEETIAMSUPRAFORTUNAMMITIOR,TOTUSINDU-
STRIUS,PATIENS,LENTUS,BENIGNUS”16(DWładcabardziejskorydorady
niżdoczynu,wjednymidrugimtakżeponadstanłagodniejszy,całygorli-
wy,cierpliwy,nierychliwy,życzliwy”).Zinskrypcjiznajdującejsięnatrumnie
możnasięnatomiastdowiedzieć,żeświatpodziwiałrozwagękróla(DCUIUS
PRUDENTIAMORBISADMIRATUSEST”),żebyłonłagodny,uprzejmy,
cierpliwy,sprawiedliwyiłaskawy(DMANSUETUS,COMIS,PATIENS,IU-
STUSETCLEMENS”),żeumiałłagodzićsprawyzwiązanezpokojemiwojną
orazuśmierzaćniesnaskiwewnętrzne(DPACIS,BELLIETDOMESTICORUM
DISSIDIORUMMODERATOR”)
17
.Wszystkietrzytekstydostarczajązatem
podobnejcharakterystykiwładcy,wyrażonejwjęzykułacińskimprzeztesame
przymiotniki:patiens(cierpliwy),promptus(gotowy),mitis(łagodny),lentus
(nierychliwy),benignus(życzliwy),aponadtozawierająanalogiczneprzeciw-
stawienieczynówdoradzaniu.
WizerunektenmożnazestawićzcharakterystykąZygmuntaAugusta
znanązpismdawnychhistoryków
18
.DlaprzykładuStanisławOrzechowski
wAnnaleswymieniadwiezaletyidwiewadykróla:
VirtutesenimillaeduaedivinaeetegregiaeinhocRegeferebanturesse.Pri-
mo,patientiaincredibilis,deindeclementia.[ś]Sedillaetiamduoexcontrario
13P
.Burke,IndividualityandBiographyintheRenaissance,„TheEuropeanLegacy”2,1997,
nr8,s.1372-1382.
14M.Janicki,Tabliczkitrumienneiepitafanasarkofagachkrólewskich(1519–1596),DStudia
Waweliana”8,1999,s.156.
15Ibidem,s.157.
16Ibidem,s.159;zob.teżCorpusInscriptionumPoloniae,s.101;Ś.Orzelski,Interregni
Poloniaelibriocto(1572–1576),wyd.E.Kuntze,Kraków1917,s.170.
17M.Janicki,op.cit.,s.158.Turównieżodesłaniedoinnychprzekazówtekstu.
18Por.S.Cynarski,ZygmuntAugust,Wrocław-Warszawa-Kraków2004,s.210-213;
zob.teżKronikaMarcinaBielskiego,t.2,wyd.K.J.Turowski,Sanok1856,s.1220-1221,gdzie
możnaprzeczytać,żekrólbyłDmądry,rozsądnyiwielkimidaryodBogaobdarzony”,ale
żeDsięstrzegłwojennejpraceaskłaniałsiędopokoju”.
