Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tomiastcukrowce,takiejakmannany,fruktany,galaktomannanyipektynyoraz
rozpuszczalnefrakcjeβ-glukanu,stanowiąlepiszczeprzestrzenimiędzykomórko-
wych.
Rozkładpolisacharydównieskrobiowychdomonomerównastępujewwy-
nikudziałaniaenzymówhydrolitycznych,wytwarzanychprzezmikrofloręimi-
krofaunę(bakterie,grzyby,pierwotniakiorazniektórebezkręgowce).Zachodzito
wprzyrodzie,przyutylizacjiszczątkówroślin,atakżewprzewodziepokarmo-
wymzwierzątroślinożernych(przeżuwacze,konie),wefekciedziałaniaenzymów
mikroflorybytującejwprzedżołądkachiwjeliciegrubym.
Obecnośćposzczególnychpolisacharydówwpożywieniuwznacznymstop-
niuoddziałujenafunkcjęprzewodupokarmowego.Cukrowce,takiejakβ-gluka-
ny,pektynyczyarabinoksylany,zewzględunaichdużepowinowactwodowody,
zwiększająlepkośćtreścipokarmowejwjelitach,utrudniającjejprzesuwanieoraz
wchłanianiestrawionegotłuszczuiaminokwasówzeświatłajelitdokrwi.Ogra-
niczonystopieńwchłanianiaskładnikówpokarmowych,występującyzreguły
umłodychzwierzątmonogastrycznych,wpływanapogorszeniewskaźników
produkcyjnych.Dlategoteżwiększośćpolisacharydównieskrobiowych,zpowo-
duichnegatywnegooddziaływanianafizjologiętrawienia,zaliczanajestdosub-
stancjiantyodżywczych.
Wpodstawowejanaliziechemicznejpasziżywnościpochodzeniaroślinne-
goposługujemysiędwomapojęciamidookreśleniazawartościpolisacharydów
nieskrobiowych:włóknemsurowymiwłóknempokarmowym.Włóknosurowe
oznaczanemetodąHennenberga–Stohmannajestsumązwiązkówwłóknistych
(celuloza,lignina,chitynaorazniektórefrakcjehemicelulozy)odpornychnadzia-
łanierozcieńczonychkwasówizasad.Włóknopokarmoweobejmuje,oprócz
składnikówwłóknasurowego,pozostałefrakcjepolisacharydównieskrobiowych
nieulegającychrozpuszczeniuwnaturalnymdetergencie,stosowanymjakoroz-
puszczalnikskładnikówwnętrzakomórkiwmetodzieVanSoesta(NDF).
Dopolisacharydównieskrobiowychzbudowanychzjednegomonocukrowca,
zwanychhomoglikanami,należą:celuloza,β-13glukanyorazchityna.
Celulozawystępujejakodługi,nierozgałęzionyłańcuchzbudowanyzreszt
glukozypołączonywiązaniamiβ-14-glikozydowymi.Wiązaniawodoroweznaj-
dującesiępomiędzyrównoległymiłańcuchaminadająjejstrukturęmikrowłókien-
kową.Jesttonajbardziejrozpowszechnionywświecieroślinnympolisacharyd
ocharakterzeszkieletowym.Stanowionpołowęmateriału,zktóregozbudowane
ścianykomórkoweroślin,wtymtakżedrzew.Bawełnajestprawiew100%ce-
luloząirazemzłykiemlnianymstanowinajważniejszysurowiecdlaprzemysłu
włókienniczego.Celulozajestnierozpuszczalnawwodzieiwrozpuszczalnikach
organicznych.Jesttakżeodpornanadziałaniesłabychkwasówmineralnychiza-
sad.Celulozajestgłównymskładnikiemwłóknasurowego.Ludzieiwiększość
zwierzątmonogastrycznychtylkowniewielkimstopniuwykorzystująenergię
ztegopolisacharydu,ponieważwichprzewodziepokarmowymniejestsyntety-
zowanaβ-celulazaenzymrozkładającycelulozę.Jejrozkładodbywasięjedy-
niewwynikudziałaniamikroorganizmówjelitowych.Uzwierzątroślinożernych,
22