Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Oniezapomnianychrozmowachhistorykówzhistorykami
|
13
zwojennymiiokupacyjnymistratamiwśródbliskich.Wokresiepro-
wadzeniatychrozmówsytuacjabyłjużmaterialnieicenzurowolepsza,
leczperspektywicznienadalniepokojąca.
Rozwijająctewątkitrzebazauważyć,żehistorycyzatrudnieni
wszkołachwyższychorazinstytutachPolskiejAkademiiNauknależeli
jednak,wespółzinnymigrupamiinteligencjitwórczej,dowarstwyuprzy-
wilejowanej-wtymsensie,żepaństwoweuczelnieorazPAN-owskie
instytutyzapewniałypracęwieluspośródnajlepszych,państwowe
wydawnictwapublikowałyichksiążkiiartykułyiwypłacałyhono-
raria(tosiędziałowdawnychczasach,kiedyludziemasowoczytali
książki).Tenpaństwowymecenatkompensowałwpewnymstopniu
propagandowąpresję,działaniecenzuryograniczającejtwórczośćażdo
połowylatosiemdziesiątychitp.Polskamiaławblokusowieckimpozycję
szczególną,alepieniędzynabadaniazagraniczneniebyło,jeślinieliczyć
racjonowanegopobytuwnaukowychstacjachPANwParyżuiRzymie.
Mimotejmizerii,historycyzkrajówościennychmoglinamzazdrościć
dostępu-coprawdalimitowanego-doświatazachodniego,podróży,
zagranicznychstypendiówipublikacjizagranicznych,większejswobody
wkraju,łagodniejszejcenzuryodnośniedawniejszychepok.Zaowo-
cowałyzwłaszczakontaktyzhistorykamifrancuskimi,zaznaczyłysię
wpływyszkołynazwanej-odjejczasopisma-flAnnales”,alepamiętam,
żeludziepożyczalisobieteżflPastandPresent”,brytyjskiegoflrywala”
nalewicy.Blokowaizolacjabyłafaktem,leczniebyłahermetyczna.Także
iwielodyscyplinarnebadaniapolskieAfrykiiAzjizaczęłysięzaznaczać.
Latynoamerykanistykaprzyczyniałasię,niebeztrudu,dodalszegooży-
wianianaukowejhumanistykipolskiej,zwiększeniajejotwarcianaświat
pozaeuropejskiidopoznawaniaPolskiprzezświat.Wtymsamymkie-
runkuoddziaływałwydawniczyflboom”polskojęzycznychprzekładów
literaturyiberoamerykańskiej(licznetytuły,masowenakłady),poszerzał
wyobraźniępolskiegoczytelnika5,którywPRLdoświadczałtegorodzaju
czytelniczychfascynacji.
Rolaspołecznahistorykabyłaszczególnieważnawnowych,po-
wojennychstosunkachspołecznych,wnowejstrukturzespołecznej,
5M.Gaszyńska-Magiera,RecepcjaprzekładówliteraturyiberoamerykańskiejwPol-
scewlatach1945-2005zperspektywykomunikacjimiędzykulturowej,Wydawnictwo
UniwersytetuJagiellońskiego,Kraków2011.
