Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Powyższadefinicjałączyfunkcjonalneujęcieadministracjipublicznej(działa-
nia,czynnościiprzedsięwzięciaorganizatorskieiwykonawcze,copodkreślanie-
ograniczaniesiędosamego„wykonywania”,przywskazaniupodstawowegocelu
wpostacirealizacjiinteresupublicznego)zujęciempodmiotowym(podmioty,
organyiinstytucje),jakrównieżpodkreślaszczególniecharakterystycznyaspekt
funkcjonowaniaadministracjipublicznejwstosunkudojejprzeciwieństwa,które
możnaokreślićjakoadministracjaprywatna,mianowiciekoniecznośćdziałaniana
podstawieustawyiwprzewidzianychprawemformach.
Wieloaspektowośćadministracjipublicznej,wpołączeniuz„kryzysemidenty-
fikacji”naukioadministracjipublicznej–powodujezłożonośćiwielowątkowość
próbbadaniaiopisywaniategozjawiska.
3.Geneza,rozwójiobecnystannauki
oadministracjipublicznej
Jakbyłaotymmowa,oadministracjipublicznejodpowiadającejjużjejwspół-
czesnemurozumieniumożnamówićwodniesieniudoadministracjiosiemnasto-
wiecznej.Niejestzatemkwestiąprzypadku,żeadministracja–którąnazywanow
owymczasie„policją”–stałasięwówczasrównieżprzedmiotemzainteresowania
naukowego,awszczególnościnaukikameralnej(kameralistyki)inaukipolicji[Iz-
debski2001I,s.24inast.,s.66-67,s.149inast.;Leoński2001,s.2inast.].
Kameralistykastanowiłajedenzprądówosiemnastowiecznejmyśliekonomicz-
nej,opartejnadoktryniemerkantylizmu–poprzedzającejfizjokratyzmiklasyczną
ekonomiępolityczną.Jejcechącharakterystycznąbyłoskupieniesięnazagadnie-
niach,jakbyśmytodzisiajokreślili,finansówpublicznych.Nazwapochodziłaod
określeniaskarbumonarszego–kamery.Kameralistykamiałanaceluwskazanie
sposobówjaknajlepszegozapełnieniategoskarbu.Jakoprekursorkadzisiejszej
naukiofinansachpublicznychinaukiskarbowości,kameralistykamusiałabyć,
wwarunkachmonarchiiabsolutnejstawiającejsobiezacelorganizowanieżycia
gospodarczegowgranicachdanegopaństwa,zarazemnaukąogospodarcepublicz-
nej,oadministracjipublicznejiopolitycegospodarczej.
Naukapolicji,ściślepowiązanazkameralistyką,rozwijałasięprzedewszyst-
kimwobszarzeniemieckojęzycznym(Polizeiwissenschaft).Jejprzedstawiciele,
określanijakopolicyści,jakChristianWolff(1678-1754),Johann-Heinrichvon
Justi(1702-1771)iJosephvonSonnenfels(1733-1817)staralisięzarównookreślić
podstawyprogramudziałalnościpublicznejrealizowanejprzezadministrację
„oświeconych”monarchiiabsolutnych,jakrównieżwypracowaćkonkretnepro-
gramytejdziałalności.Ichpunktemwyjściabyłozałożeniemożliwościpodejmo-
waniaprzezwładzępublicznąwszelkichkwestii,które,zdaniemwładzy,wymagały
jejinterwencjiwdowolnieprzezniąwybranychformach,orazpodziałpolicjina
„policjębezpieczeństwa”(Sicherheitspolizei)i„policjędobrobytu”(Wohlfahrtspo-
21
