Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W2–3dnipoprzecięciuwłókna,wczęściodciętej,opróczobjawówrozpaduizani-
kaniaaksonu,rozpoczynająsięzmianystrukturalneichemicznewosłonkach.Mielina
osłonkirdzennejrozpadasięnakulistebryłki(okreskulmielinowych;ryc.8).Ichzło-
żonelipidyulegająrozkładowi,wwynikuczegopojawiająsiętłuszczeobojętne(tzw.
okresMarchiego).Początkoworozpadmielinyodbywasięwewnątrzlemocytów,wtym
okresiejużbryłowatych.Późniejtłuszczprzedostajesiędokomórekżernychtkankiłącz-
nejotaczającejwłókno.Wtensposóbzelementówwłóknardzennegozachowująsiętyl-
kokomórkiosłonkowe(lemocyty).Komórkitemnożąsię,początkowokariokinetycznie,
późniejnadrodzeamitozy,iłącząsięwtzw.pasmakomórkoweBüngnera,mająceduże
znaczeniedlaprawidłowegoprzebieguwłaściwejregeneracjiwłóknanerwowego.
Ryc.8.Dwiefazydegeneracjiosłonkirdzennejwłókiennerwowychnerwuludzkiego:
a–fazawczesnakulmielinowych,b–fazapóźna,wktórejlemocytyutworzyłypasma
Büngnera;wpasmachtychimiędzynimiwystępująkuleczkitłuszczu(czarne),będące
a
produktemrozpadumieliny(wzorowanenaSpielmeyerze).
b
Analogicznezmianydegeneracyjnemogąrównieżobjąćikońcowyodcinek(kikut)
bliższejczęściwłókna,pozostawionejwłącznościzciałemkomórkowym;zregułynie
przekraczająonedwóchostatnichwęzłów.
Jednocześniezopisanymiwyżejzmianamiwewłóknienerwowymobserwujesię
zmianywcielekomórkinerwowej,wjejperykarionie;sąto:1)przesunięciesięjądrako-
mórkikujejobwodowii2)zanikanietigroidu.Todrugiezjawiskonosinazwętigroli-
zyalbochromatolizy.Rozpoczynasięonowczęścicentralnejkomórkiiposuwasię
tymdalejkuobwodowi,imwiększączęśćaksoplazmyutraciłakomórkawodciętejczęści
aksonu.Gdyutratatawstosunkudowielkościcałejmasycytoplazmyjestduża,neuronob-
umieralubulegaznacznemuzmniejszeniu(zwyrodnieniewsteczne),gdyjestmniejsza,
wówczasbudowacytoplazmy,ilośćtigroiduipołożeniejądrakomórkowegowracająpo-
wolidostanuprawidłowego.Całośćtychzmianmożetrwaćdokilkumiesięcy.
Synapsy
Wbrewdawnympoglądomkomórkinerwoweniesązesobązespolone,leczstykają
sięwmiejscach,zwanychsynapsamilubzłączami.Wkażdejsynapsierozróżniasię
częśćpresynaptycznąorazpostsynaptyczną,przedzieloneszczelinąsynaptyczną.Infor-
macjajestprzekazywanazczęścipresynaptycznejnapostsynaptycznązapośrednictwem
substancji,zwanychneurotransmitteramilubmodulatoramisynaptycznymi.Złączatego
typunosząnazwysynapschemicznychwprzeciwieństwiedorzadziejspotykanychsy-
napselektrycznych,gdzieprzekazywanieinformacjiodbywasiębezpośrednictwaneu-
rotransmittera.
11
