Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
go,przyczymzgrubieniepostsynaptycznejestgrubsze.WsynapsachtypuIIobazagęsz-
czeniasąbardziejsymetryczne,aczkolwiekcieńsze;równieższerokośćszczelinysynap-
tycznejjestniecomniejsza.SynapsytypuIIsąwswejwiększościumiejscowionenape-
rykarionachoraznapoczątkowychodcinkachdendrytówizawierająwczęścipresynap-
tycznejprzeważniepęcherzykispłaszczone.Uważasięjenaogółzasynapsyhamujące.
SynapsytypuI,przeważniezpęcherzykamikulistymi,znajdująsięgłównienadalszych
odcinkachdendrytóworaznakolcach.
Plastycznośćsynaps.Synapsyośrodkowegoukładunerwowegoodznaczająsiępla-
stycznością.Mogąonewznacznymstopniuulegaćmodyfikacji,zależnieodprzepływu
przeznieimpulsównerwowychizanikająwtychokolicach,wktórychdopływtenjest
znaczniezmniejszony.Istniejerównieżhipoteza,iżzapamiętywanie(pamięćtrwała)po-
leganazmianachzachodzącychwsynapsachośrodkowegoukładunerwowego.Może
przytymulegaćzwiększeniupowierzchniabłonsynaptycznychlubteżliczbarecepto-
rówznajdującychsięnanich.
Wsynapsieimpulsnerwowydochodzidoczęścipresynaptycznejiprzezszczelinęsy-
naptycznązapośrednictwemneurotransmitteralubmodulatorazwiększalubzmniejsza
pobudliwośćnastępnegoneuronu.Podwpływemdodatniegoimpulsudownętrzakolby
przechodząjonywapniowe,apęcherzykiwydzielająsubstancjęprzekaźnikowądo
szczelinysynaptycznej.Substancjatałączysięzeznajdującymisięwbłoniepostsynap-
tycznejswoistymireceptorami.Wwynikudalszychzłożonychprocesówbiochemicz-
nychnastępujązmianyprzepuszczalnościbłonyneuronupostsynaptycznegodlajonów
Na
+
iK
+
ipowstajepotencjałpostsynaptyczny,którymożemiećcharakterdepolaryzacji
lubhiperpolaryzacji.Depolaryzacjamożewneuronienastępnymwyzwolićpotencjał
czynnościowy,hiperpolaryzacjanatomiastwpływahamująco.
Tkankaglejowa
Wścisłymzwiązkuztkankąnerwowąznajdujesiętkankaglejowa,
zwanarównieżglejem.Tworzyjązespółkomórek,które(zwyjątkiem
mikrogleju)są,podobniejakkomórkinerwowe,pochodzeniaektoder-
malnego.Tkankęglejowącharakteryzujedużezróżnicowaniejejkomó-
rek,zarównopodwzględemmorfologicznym,jakifizjologicznym.
Wśródkomórekglejowychośrodkowegoukładunerwowegorozpoz-
najemy(ryc.11)komórkiwyściółki(ependymocyty),astrocyty,ko-
mórkiglejuskąpowypustkowego(oligodendrocyty)ikomórkimikro-
gleju.Znajdująsięonenacałymobszarzeośrodkowegoukładunerwo-
wego.Ponadtoistniejąodmianykomórekglejowychwystępującetylko
wniektórychjegoczęściach.Należądonichprzedewszystkimznajdu-
jącesięwkorzemóżdżkulofogliocyty,inaczejkomórkiglejowepierza-
ste(komórkiBergmannaiFananasa;patrzKoramóżdżku).
Elementyneuronalneobwodowegoukładunerwowegosąotoczone
przezkomórkiglejowedwojakiegorodzaju:komórkiglejowezwojów,
czylikomórkipłaszczoweikomórkiosłonkowe,czylilemocyty(ko-
mórkiSchwanna).
1.Wyściółka(ependyma).Światłokanałurdzeniakręgowegoikomórmózgowiajest
wysłaneodrębnąformągleju,zwanąwyściółką.Tworząjąkomórki,ependymocyty,
którewprzeciwieństwiedoinnychkomórekglejowychpowstajązniemigrującychko-
móreknabłonkapierwotnejcewynerwowej.Sątokomórkipodobnedonabłonkowych,
przeważniecylindryczne,miejscamisześciennelubpłaskie.Układająsięonewpojedyn-
cząwarstwęprzylegającądoprzykomórkowejbłonygranicznejglejowej.
Wolnepowierzchnieependymocytówzwróconedoświatłakanałuśrodkowegoikomór
sąpokrytelicznymi,bardzodrobnymiwypustkamicytoplazmy,mikrokosmkami,
14
