Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odpornośćposzczepienna
Klasyczneszczepieniejestopartenawzbudzaniuodpowiedzipierwotnejposzcze-
pieniupodstawowym,anastępniewtórnejpopodaniudawkiprzypominającejszcze-
pionki.Obecniestosowaneszczepionkisąnajczęściejzabitymlubatenuowanym
drobnoustrojem,unieczynnionątoksynąbakteryjną,czylitoksoidem,lubfragmentem
drobnoustroju.Fragmentydrobnoustrojumogąbyćzniejwyizolowane,bądźmogą
byćuzyskanemetodamirekombinacjigenetycznej.Szczepionkipodawanesąnajczę-
ściejwewstrzyknięciachdomięśniowych,alemogąbyćpodawanepodskórnie,do-
ustnielubdonosowowpostaciaerozolu.Podstawowąwłaściwościąszczepionkijest
zdolnośćwywoływaniainaśladowaniaprocesuodpowiedziodpornościowej,iden-
tycznejlubmożliwiebliskiejztaką,którawystępujepoekspozycjiorganizmuna
drobnoustrójchorobotwórczy.Jeżeliposzczepieniudojdziedokontaktuzodpowied-
nimdrobnoustrojemżyjącym„dziko”,zostanieonzneutralizowanyprzezmechanizmy
odpornościowewytworzonewodpowiedzinaantygenszczepionkowy.
Zakażeniadrobnoustrojamichorobotwórczymimająprzebiegostrylubprzewlekły.
Zakażeniaostreprzebiegajązaktywacjącałegoukładuodpornościowegoisilnąodpo-
wiedziąodpornościowąorazcharakteryzująsiędużymnasileniemdziałaniatkanko-
wychihumoralnychmechanizmówprozapalnych.Zakażeniaprzewlekłenajczęściej
przebiegajązniedostatecznąaktywacjąukładuodpornościowegoicharakteryzująsię
przetrwaniemdrobnoustrojuzakażającego.Stosowaneobecnieszczepionkipozwalają
nazapobieganiezakażeniomprzeważnietakimidrobnoustrojami,którewywołują
ostryprzebiegchoroby.Znacznietrudniejszejestopanowanieszczepionkamizakażeń
przewlekłych,takichjakzakażeniewirusemzapaleniawątrobytypuC(HCV–hepa-
titisCvirus),wirusemHIVlubprzewlekłezapaleniewątrobytypuB.Niedostateczna
aktywacjaukładuodpornościowegojestwtakichprzypadkachwypadkowąwielu
interakcjipomiędzydrobnoustrojemakomórkamiorganizmugospodarza,zktórych
podstawowajestzdolnośćdrobnoustrojudo„ukryciasię”wkomórkachi„zmylenia”
układuodpornościowego.Mechanizmyukładuodpornościowegosąnaprzykładbez-
radnewprzypadkachprzetrwaniaantygenówstrukturalnychlubniestrukturalnych
(potrzebnychtylkodosyntezypotomnychcząstekdrobnoustrojuipotemginących),
lecztylkogenomudrobnoustrojuwkomórce,zwłaszczapointegracjigenomudrob-
noustrojuzgenomemkomórkigospodarza.Wzbudzanieodpornościwprzypadkach
takichzakażeń,wceluchoćbynieeliminacji,lecztylkoograniczeniamożliwości
rozprzestrzenieniasiędrobnoustrojudoniezakażonychkomórekgospodarza,jest
obecniedomenąjednegozkierunkówbadańwwakcynologii,poświęconegoszcze-
pionkomterapeutycznym.
Odpornośćposzczepiennajestściślezwiązanazimmunogennościąszczepionki,
któraokreślajejzdolnośćdowzbudzaniahumoralnejikomórkowejodpowiedzi
odpornościowej.Immunogen,czyliantygenszczepionkowy,jestoczywiścienajważ-
niejszymczynnikiemjakosubstancjaaktywnaszczepionki.Leczopróczimmunogenu
27
