Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4
JerzyJaneczko
Gorączka
Utrzymywanietemperaturyciałanaodpowiednimpoziomiejestjednązpodstawo-
wychczynnościorganizmu.Wwarunkachfizjologicznychprawidłowatemperatu-
raciałamierzonapodpachąniepowinnabyćniższaniż35,50Cranoiniewyższa
niż37,40Cwieczorem,awjamieustnej,pochwieiwodbytnicyo0,5–0,80Cwyż-
sza.Wciągudobywahaniasąniewielkieinajczęściejnieprzekraczają1–1,20C.
Najmniejszewartościstwierdzasięzreguływgodzinach200–600,anajwiększe
wgodzinach1700–1900.Niekiedyjednaknajwiększewartościwystępująrano,anie
wieczorem.Jesttogorączkaotorzeodwrotnym(febristypoinverso).Udzieci
temperaturaciałajestnaogółwyższaniżuludziwstarszymwieku.Wodbytnicy
ipochwietemperaturęmierzysięrzadko,gdyżniektóreosobyuważajątozanaru-
szenieichintymności.
Gorączka(febris)jestczęściąnieswoistejstrategiiobronnejrozwijanejprzezorga-
nizmgospodarzawodpowiedzinadziałanieczynnikówowłaściwościachantygeno-
wychitoksycznych.Jestzłożoną,wysoceuporządkowanąiprecyzyjniekontrolowaną
reakcjąpatofizjologiczną,którejzadaniemjestprzywróceniehomeostazyzaburzonej
działaniemczynnikówjąwywołujących.
Termoregulacjajestbardzozłożonymprocesemocharakterzeadaptacyjnym.
Składasięzodbioruinformacjiotemperaturze(termorecepcjaitermodetekcja),
porównaniaiintegracjidanychwośrodkowymukładzienerwowym(termoregula-
cjaośrodkowa)orazwytwarzaniaodpowiedziwnarządachefektorowych(powłoki
skórne,mięśnie,gruczołydokrewneitp.).Jestzdolnościąorganizmudozachowania
stanurównowagimiędzyciepłemwytwarzanymprzezorganizmaoddawanymdo
otoczenia.Homeotermiajestutrzymywana,jeżeliwewnątrzustrojoweprocesywy-
twarzaniaciepłapozostająwcałkowitejrównowadzezprocesamiutratyciepłado
otoczenia.Równowagatamacharakterdynamicznyikontrolowanajestprzezośrodek
(ośrodki)termoregulacjiumiejscowionywpoluprzedwzrokowymprzedniejitylnej
częścipodwzgórzaorazwtworzesiatkowatym.
34
