Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Nierównowagabilansupłatniczegowwynikuniedostatecznejelastycznościpopytu
13
1.1.Nierównowagabilansupłatniczegowwyniku
niedostatecznejelastycznościpopytu
Teoretycznepodejściedomechanizmurównowagibilansupłatniczego,opartenabadaniu
zmianelastycznościpopytuwhandluzagranicznym,koncentrujesięnawynikurachunku
obrotówbieżącychiformułujepytanie:jakiewarunkimusząprzeważaćnarynkumiędzy-
narodowym,abyzapewniałyskutecznądewaluacjęlubdeprecjacjęwalutykrajowejwcelu
utrzymaniakonkurencyjnościmiędzynarodowejipoprawybilansupłatniczegowstosun-
kudookresuwyjściowego(wktórymbilanshandlowybyłzrównoważony)1.Istotnącechą
tegopodejściajestzałożenieceterisparibus,tj.stałościwszystkichpotencjalnychczynni-
ków,któremogąwpłynąćnawielkośćpopytuipodażywalutzagranicznych,zwyjątkiem
cenwzględnych(wyrażanychprzezkurswalutowy)wynikającychzewentualnejzmiany
kursuwalutobcych.Przyjmujesiętakże,iżelastycznośćpodażywszystkichdóbriusług
dostarczanychprzezeksporterów(inabywanychprzezimporterów)jestnieskończona
(azatemcenykrajoweeksportowanychtowarówicenyzagranicznetowarówimportowa-
nychsąstałe).Pozostajewmocyzałożenieostałościautonomicznych,krajowychwydat-
kówpieniężnych,cooznacza,żewkategoriachrealnychwydatkitespadająwmiarę
wzrostudeprecjacji(lubdewaluacji)walutykrajowej.Opartanapowyższychprzesłan-
kachkoncepcjaanalizymechanizmudostosowawczegobilansupłatniczegonosizatem
statycznycharakter.
Wychodzączprzyjętychzałożeńmodeluelastyczności,warunkiemkoniecznympopra-
wybilansupłatniczegodrogądewaluacjijestznanywarunekMarshalla–Lernera,zgod-
niezktórympoprawastanubilansupłatniczegomożenastąpićtylkowtedy,gdysuma
wskaźnikówelastycznościcenowychpopytueksportowego(ε
X)ipopytuimportowego
(ε
M)wwymiarzeabsolutnymjestwiększaodjedności,azatem:
ε
X
+
ε
M
>
1.
(1.1)
Chociażwarunektenzostałudowodnionyalgebraicznie,możnapotwierdzićgotakżewspo-
sóbheurystyczny.Rozważmydlaprzykładustosunkowoniewielkiwzrostdewaluacji
o1%prowadzącydospadkuzagranicznychceneksportukrajowego.Jeśliwtymprzypad-
kuzagranicznypopytnatowaryeksportowewzrośnieomniejniż1%,dochódkrajowyzeks-
portuspadnie.Zkolei,jeślipopyteksportowywzrośnieowięcejniż1%,dochódkrajowy
zeksportuwzrośnie;przyczym,jeślipopyteksportowywzrośniedokładnieo1%,dochód
zeksportunieulegniezmianie.Wtymostatnimprzypadku,gdyelastycznośćpopyturów-
najestjedności,wystarczyłabyjużtylkominimalnaobniżkapopytuimportowego(ela-
stycznośćpopytunaimportniecowyższaod0),abyosiągnąćpoprawęsaldahandluzagra-
nicznego.Każdazatemkombinacjawskaźnikówcenowychelastycznościpopytuekspor-
towegoiimportowego,którychsumajestwyższaodjednościbędzieprzyczyniaćsiędo
poprawywynikubilansuhandlowego.
Zakładającstanrównowagiwokresiewyjściowym,poprawasaldabilansupłatniczego
(ΔB)wynieśćmożeodpowiednio:
1Zarówno,gdybilanspłatniczyjestmierzonywwaluciekrajowej,jakiwwaluciezagranicznej.
