Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Bilanspłatniczystanowiniezwykleistotnąaleizagadkowąmiaręmakroekonomicznej
sprawnościgospodarkinarodowejkażdegokraju.Zjednejstronyzawieraoninformacje
ostanierachunkówbieżących,finansowychikapitałowych,którewyrażająsiłęrozwoju
danejgospodarkinarodowej.Ujawniająbowiemwielkośćzasobówkapitałowychnapły-
wającychdodanegokraju,pozwalającychsfinansowaćpopytinwestycyjnyikonsumpcyj-
nyprzekraczającyoszczędnościkrajowe.Zdrugiejstrony,rachunkibilansupłatniczego
mogąwskazywaćnarosnącetrudnościwutrzymywaniupożądanejrelacjipomiędzy
oszczędnościamikrajowymiainwestycjamiorazwpowstrzymywaniurosnącegodługu
zagranicznego,którytrudnobędzieobsłużyćwprzyszłości.
Intrygującyproblemtejswoistejdychotomiisprowadzasiędokłopotliwejinterpretacji
charakterutrwałychiwysokichdeficytównarachunkachbieżącychbilansupłatniczego.
Czyonekonsekwencjąnapływającegokapitałuzagranicznegoindukowanegoprzez
autonomiczneprocesytransformacjiidynamicznegowzrostugospodarczego,czyraczej
wynikiemprzyspieszonejakumulacjidługuzagranicznego,cobędziewywoływaćdysku-
sję,niepokójipodejrzeniaosłabnącąwypłacalnośćnaforumrynkówfinansowychwśród
inwestorów.
Wpierwszymprzypadkudeficytynarachunkuobrotówbieżącychbędąodzwierciedlać
sukcesypolitykitransformacjigospodarczejiprzemianwstrukturzeprodukcji,którado-
prowadziładonapływukapitałuzagranicznego,wzrostuinwestycji,zahamowaniabezro-
bocia,otwierającnoweperspektywyrozwojugospodarczegokraju.Wzrostgospodarczy
mógłsięzatemdokonywaćbezpotrzebyograniczaniahistorycznieniskiegopoziomu
konsumpcjiwwarunkachrelatywnieniskichoszczędnościkrajowych.
Wdrugimprzypadkujednakże,trwałyirosnącydeficytbilansuobrotówbieżących-
słabomonitorowanyibłędnieinterpretowany-możeoznaczaćrychłązapowiedźglobal-
nejkorektysaldaobrotówbieżącychzewszystkimijegonegatywnymiskutkami.Zagrozić
tomożeostateczniekryzysemwalutowym,znacznymograniczeniempłynnościmiędzy-
narodowej,awkrańcowejsytuacjikryzysemzadłużeniowym.
Trudnościzwiązanezrozpoznawaniemiinterpretacjąrzeczywistychprzyczynutrzy-
mywaniasiędeficytównarachunkachbieżącychbilansupłatniczegoszczególnie
widocznewgrupiepostsocjalistycznychkrajówEuropyŚrodkowo-Wschodniej,które
znalazłysięwfaziezaawansowanejtransformacjirozwojowejiprzemianstrukturalnych.
Gospodarkitychkrajówzostałypoddanewielkiminieprzewidywalnymszokom,które