Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Bilanspłatniczyarezerwydewizowe–ujęciemonetarne
21
MFW,żewyłącznymźródłemtrudnościpłatniczychjestniepohamowanywzrostpopytu
pieniężnego.WładzeFunduszusądziłybowiem,żewysokiedeficytyhandlowe,wywołu-
jącewniektórychkrajachkryzysywalutowe,przechodząceniekiedywkryzysyfinanso-
we,możnaskuteczniepowstrzymaćtylkowdrodzeprzywróceniarównowagiwewnętrz-
nejpoprzezodpowiedniecięciawydatkówkrajowychzapobiegająceexantepowstawaniu
nadwyżkipopytukrajowego.Tymczasemwrzeczywistości,realnymproblememtychkra-
jówbyłynajczęściejmałoatrakcyjne,niekonkurencyjnetowaryeksportowezniskowy-
dajnegosektoraeksportowego,wzmożonaekspansjaipenetracjaimportu,czyskokowo
lubcykliczniepogarszającesiętermsoftrade.Podejścieabsorpcyjnedobilansupłatnicze-
go,któregopodstawąsąrachunkiPKBitożsamościbilansowe,wczęścijestodpowie-
dzialnezadotychczasowediagnozymiędzynarodowychinstytucjifinansowych(lubpoli-
tykówgospodarczych),wedługktórychdeficytybilansupłatniczegosąwywoływane
przezkrajeusiłującezwiększaćwydatkiponadstanwłasnychdochodów(livingbeyond
theirmeans).
H.JohnsonjeszczewswymklasycznymesejuTowardsageneraltheoryofthebalance
ofpaymentzawarłistotnąwskazówkę,żechociażdeficytypłatniczeniesątylkobezpo-
średniozwiązaneznadmiernierosnącympopytemkrajowym,tojednakprzyczyniająsię
dowystąpienianadwyżkipopytupieniężnegonatowaryzagraniczne.Odróżniaprzytym
szokpopytowywpostacideficytuzasobówpieniężnychoddeficytubieżącychprzepły-
wówpieniężnych.Deficytzasobówpieniężnychmożebyćautonomicznieskorygowany
wefekcierosnącychstópprocentowychspowodowanymostateczniegwałtownymwyco-
fywaniemaktywówfinansowychzrynkukrajowego.Rosnącegodeficytuprzepływów
pieniężnychniedasięskorygowaćwanalogicznysposób,ponieważwymagałobytodo-
stosowaniawzrostupodażypieniądzakrajowegoprzezwładzemonetarne.Wkażdym
przypadkuoznaczato,żedeficytobrotówbilansupłatniczegobędziepowodowanyrosną-
cąpodażąpieniądzanarynkukrajowym,wrezultacieczegorównowagapodażyipopytu
napieniądzmusibyćodzyskanadrogąutraty(odpływu)rezerwmiędzynarodowych(wa-
lutowych).Wistociewięcpodejścieabsorpcyjnedobilansupłatniczegostałosięzaląż-
kiemnowego,szczególniedynamicznierozwijającegowlatachsiedemdziesiątychmode-
lumonetarnegobilansupłatniczego,wpisującegosięwhistorycznynurtszkołymonetar-
nejprzeciwstawiającysiędoktryniekeynsowskiejineokeynesistom.
1.3.Bilanspłatniczyarezerwydewizowe–ujęciemonetarne
Cechąpodejściamonetarnegodobilansupłatniczegojestkompleksoweuwzględnienie
wszystkichskładnikówbilansupłatniczego,awięczarównorachunkuobrotówbieżą-
cych,jakteżrachunkuobrotówfinansowychikapitałowych.Kluczowymzałożeniem
takiegopodejściajestprzyznanierozstrzygającejrolizmianomrezerwmiędzynarodo-
wych(miaranierównowagipłatniczej),którepełniąfunkcjędostosowawcząwprocesie
równoważeniapodażyzpopytemnapieniądz.Wmodelumonetarnymnadwyżkapoda-
żypieniądzakrajowegoprowadzidoodpływurezerwwalutowych(deficytupłatnicze-
go),zkoleinadwyżkapopytunapieniądzkrajowyprowadzidonapływurezerwwalu-
towych(nadwyżkipłatniczej).