Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
LITERATURAGRECKA
34
jącymwystępychórówwośrodkachkultów,nadworachmagnatówityranów.Wokre-
siewojenperskichprzebywałwAtenach,gdziepieśniamiuświetniałzwycięstwanad
wschodnimnajeŹdŹcą.TwórczośćSymonidesaobokhymnówobejmowała:epinikia
(pieśninacześćzwycięzcywigrzyskachlubbitwie),dytyramby(pieśnichóralneku
czciDionizosa),skolia(pieśnibiesiadneoróżnejtematyce),peany(pieśnikuczci
Apollina),elegieitreny.Ztwórczościtej,zachowanejwnielicznychfragmentach,naj-
większąchwałęupotomnościprzyniosłypoecietreny,którezeszczególnąsiłąmiały
wywoływaćuczucielitości.ZtegopowoduDłzySymonidesa”iDlamentkejski”(od
miejscaurodzinpoety–Keos)stałysięprzysłowiowe.Zachowałasiędonaszych
czasówszczególniewzruszającaSkargaDanai–płaczcórkikrólaAkrisiosa,Danai,
zamkniętejwrazzmalutkimsynkiem,Perseuszem,wskrzyni,którąnarozkazkróla
wrzuconodomorza.Unoszonanafalachnieszczęsnamatkażalisięnadlosemswoim
inierozumiejącegogrozypołożeniadziecka.
Symonidesowiprzypisujesięteżwprowadzeniedoliteraturygreckiejepigramatu.
DonajsławniejszychnależyepigramatnacześćpoległychpodTermopilami:
Przechodniu!powiedzSparcie:tuleżym,jejsyny.
Prawomjejdoostatniejposłusznigodziny.
(tłum.J.Czubek)
Szczególnepiętnoindywidualnościnosząpieśnibiesiadne(skolia),pełnerefleksji
nadznikomościążycialudzkiegoiniepewnościąlosu.Epinikianatomiastróżniodte-
gotypupóŹniejszychutworówbardzorozwiniętaczęśćnarracyjna,opowiadającamit
związanyzbogiemlubherosem,naktóre-
gocześćodbywałysięigrzyska.
Epigramattozwięzłyutwórwywodzącysięzepigra-
Najsławniejszymtwórcąepinikiówbył
fów,napisównapomnikach(inskrypcji)iprzedmio-
młodszyodSymonidesaPindarzTeb(ok.
tach.Najczęściejmacharaktersatyryczny.Cechujego
celne,dowcipnezakończenie(pointa),częstooparte
518–438p.n.e.),najwybitniejszypoeta
nazderzeniuprzeciwnychwypowiedzi(antyteza)lub
wzakresielirykichóralnej.Zjegoobfitej
zestawieniukontrastowychznaczeń(paradoks).
twórczości(epinikia,hymny,dytyramby,
peany,enkomia,treny)zachowałysię,poza
fragmentami,tylko4księgiepinikiówna
cześćzwycięzcówwigrzyskacholimpij-
Epinikia(l.poj.epinikion)towgreckiejlirycechó-
skich,pytyjskich,istmijskichinemej-
ralnejpieśnitriumfalnenacześćzwycięzcówbitew
lubigrzysk.Śpiewanojewświątyniachlubpod-
skich.Stałemotywyepinikiówto:pochwa-
czasuczt.
łakrajurodzinnegozwycięzcy,miejsca
igrzysk,pochwałaboga–patronaigrzysk,
pochwałarodzinyzwycięzcy,pochwała
zwycięzcy,pochwałajegocałegorodu.Wmyślporównania,wktórympoetamówi
oswoichpieśniachjakoopszczółceprzelatującejswobodniezkwiatkanakwiatek:
Bonajpiękniejszyhymnpochwalny
jakpszczołaprzelatujenamyślcorazinną.
(tłum.A.Szastyńska-Siemion)
