Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
dygmatuinterpretatywno-konstruktywistycznegozcharakterystycznymdla
niegozainteresowaniemtekstualizacjąprzeszłości,narracjąihistoriąrozumianą
jakodyskurs.Jednocześniejednak(szczególniepoprzezanalizykonkretnych
przypadków)wskazujenaograniczeniategoparadygmatuizarysowujenowe
aspektybadaniaprzeszłości,doktórychnależązwrotkurzeczomimaterialności,
zainteresowanienietyleprzedstawianiemprzeszłości,ilejejobecnością,czy
studianad„martwymciałem”koncentrującesięnakwestiachetycznychzwiąza-
nychzwykorzystywaniempodobnychobiektówwdyskursachmuzealnych.
Wysiłkiwielubadaczyusiłującychzdefiniowaćmuzeumidąwkierunku
stworzeniajednej,ogólnejdefinicjiobejmującejwszystkiejegotypy.Dążącdo
zakreśleniawyraźnychgranicoddzielającychmuzeaodinnychinstytucjipub-
licznych,skupiająsięraczejnaorganizacyjno-administracyjnychaspektachich
działalnościniżpraktykachwystawienniczychzwiązanychzokreślonymikate-
goriamiekspozycji.
2Muzeumhistoryczne,którestanowiprzedmiotzaintereso-
wanianiniejszegostudium,jestszczególnietrudnedozdefiniowaniaiwśród
znawcówprzedmiotuniemazgodyanicodo„natury”historiiwmuzeum,ani
wypracowanejjednejdefinicji„muzeumhistorycznego”.Wistociewszystkie
muzeamożnauznaćzahistorycznewtymsensie,żewiążąsięzprzeszłą
aktywnościączłowieka(akonkretniezjakimśjejfragmentem).Odpowiadają
jednaknaróżnezapotrzebowaniaspołeczneiwzależnościodwieluczynników
wypracowująodmiennestrategiewystawiennicze.Wtejsytuacjinajlepszym
rozwiązaniemwydajesiębadaniekonkretnychkoncepcjiekspozycyjnych
wmuzeachpoświęconychosobom,miejscomczyprocesomhistorycznymoraz
śledzeniegłównychczynników,którejekreująikształtują.Mojadecyzjaoprze-
analizowaniustrategiiwystawienniczychwmuzeachHolokaustuwynikapo
pierwsze,zwieloletniegozaangażowaniawtematykęreprezentacjiZagłady,
apodrugie,zprzekonania,żewłaśnieoneskupiająjakwsoczewcewszystkie
problemyzwiązanezjednoczesnąkoniecznościąiniemożnościąpełnejrepre-
zentacjiwydarzeniahistorycznego.Dodatkowozamierzampoddaćanalizie
ekspozycje,któredotyczą–przynajmniejwzałożeniachkuratorów–zjawiska
wyjątkowego.Niewnikającwdebatęnatematunikalnościibezprecedenso-
wościHolokaustu
3uznałam,żezasadnebędziesprawdzenie,wjakisposób
przekonanieojegowyjątkowościprzekładasięnakonkretnerozwiązaniawdys-
kursiemuzealnym.
2SzerokądefinicjęproponujeMariaPopczyk,traktującmuzeumjako„[...]środowiskorealizacji
wieluróżniącychsięiczęstobędącychwkonflikciepraktyk”.Badaczkazajmujesięmuzeamisztuki,
akcentujezatemwspółistnieniewprzestrzenizorganizowanejprzezczłowiekaartefaktówidzieł
sztuki„[...]wceluichestetycznegoprzeżywania,doświadczania,poznania,alerównieżdemonstro-
waniapoglądównasztukę,przyrodęihistorię”,zob.MariaPopczyk,Estetyczneprzestrzenieekspozycji
muzealnych,Universitas,Kraków2008,s.38.
3Natentematzob.AnnaZiębińska-Witek,Holocaust.Problemyprzedstawiania,Wydawnictwo
UniwersytetuMariiCurie-Skłodowskiej,Lublin2005,s.11–21.
